Home Lahkhom YOU ARE MY BEST FRIEND

YOU ARE MY BEST FRIEND

488
0

“Lungset kitihi nang kana lungset chu ahitai”


AUTHOR: Thangboi Lhungdim
Dated: 10.05.2020

(Hiche thusim hi purely imagination and fiction ahin, koi tobang hinkho thusim toh kibang anaum khah leh hethem ute)

1993 kum in kum sottah kana chen nau kakho’u nomtah chu boina jeh a, dalhan lamka lang khothah khat jon in kahung kichou doh tauve. Hiche kum chu kei class-X final board exam ding kahijeh in ka inkote anache masa uvin, keivang chu final exam kachai in kachen nau khothah chu kahung lhung bep e. Class-X exam chai, vahing kilha banga hinkho noplai ding tah, koima otcha lou’a ikibolthei sah laitah a, ipenna gam khat hung kidalha chu anopbeh pon lunghel jong aum in, kakho thah u jong mithah akihijeh in kivoppi ding loi le gol aumbeh pon, anopna chu avatlheh e. Hinlah hiche kakho thah u chu kho nomtah a hina khat chu japi kititna mun center khat ahin, akho jong highway le vadung pang ahijeh in khonom tah chu ahikit e. Hiche kakho thah ah chun kaleng kibahpi, class jong kaki bahpi nungah khat ana um in, ama chu mi khalah jong ahipon, khutia mi melhoitah le pahthet ahilou vangin, mi ngui, amit-ha jong ngui hiu2 arasi dimset, full of amurasi khat anaum e. Amaho chu mihem hina’a phung le chang dol’a insung khat mong2 kahijeh uvin kasopi bang2 in ka gel in a insung uvah chun lungtheng sel in kiphatlam nale jachatna jong ima kana neipoi.

Class-X result pot kah le class XI admission kah in ama kom ah kaga leng jin, kahung kivop pan hon tan, lengkhat kahihon jeh in aman Thangboi tin eikou jin, kin neo tin kakou ji e. Hinlah golkhat kahi hon jeh in kaki noise to hon in, kaki engbolto ji hon in, kaki suhto hon leh anil in kakinilji hon in, khonunga kangailut pen ka best friend ahung hiding jong kanagel pha poi. Aman ‘Yes’ atichu kin ‘No” katijin, kin ‘Yes kati tapou chu aman ‘No” atikitji ahi. Hitia a-eng2 a kakikalto ji hon’a kaki phinto ji hon chu ol-ol in ahung pilhingin, kihet themna leh ichan ham a gelphah lou lampeh a friendship closed najoh in ahung momdoh tai. Kakivop hon chu aman jong nom asan, kei jong akom’a kaumleh lungnop natah khat kanei in, akom kaphah louleh palkeh gupa kisei bangin, anoplou na seithei louna chakhat kanei jin, hiti chun phat chelam jong hedoh lou in ka teenage hinkho’a ka best friend chu ana hitai.

Hiti kahlah chun result ahungpot in Imphal DMC ah class-XI admission kan mutan, nop le da umlou’a phai a umding chu kahitai. Amavang ccpur college ah admission akibol in phatah invang akai tapon, a-ute kithopin private teacher in kakho uvah apangtai. Keivang a itih a inn dalha khalou kahijeh in gampam a umchu hahsa kasa maman, inn lang kangai toh keiman kaki hetdoh lou vanga hetman loukah a ka best friend ngaitah ‘Neo’ chu guhthim a ngaina lungthim jong kalung laigil a muchi kitu banga ana momdoh dan anahitai.

Lungset dihtah kitihi seidoh theilou thil kidangtah khat ahi, semthu thei jong ahipon mihem penpi natural thil khat ahin. _Muchi kitu aphat lhinphat’a ahung kedoh ji banga, mihem hinkho jong aphat alhin phat leh achamlou a selmang thei hilou hiche lungset mu chu hung momdoh ji ahibouve. Mijousen a hinkho ah love story khat chu aneicheh in kimkhat love story chu ngainom auma um, konkhat achu lhaset-set um ahikit e. Hitihin leiset a akikhan jouse jong akilungset lou ahipon, akidei jouse jong akilungset tah2 ahidih pon, akicheng jouse jong alungset pen toh kicheng ahidih poi._

Hitihin inn lang chekal ngahlel in, suty kanei komleh inn lang kache jin hinkho nomtah in kamang khomji uvin, amajong inn kacheji teng akipah e ti kahen, a hinkho jong anomchom lheh jie. Kin kinkhat kanei jong leh loi le goldang aumchom loujeh in katem jin, aman kin anei jong leh eitem jin, chena ding ah kaki lhon khom ji hon e. Ahin amahi dongma neilou jong ana hipon, keiho chenlut masanga hi dongma ananei a, ahivanga alang2 a insunga nu le pate akiha kam beh jeh uva kikhan tobang kikhan lou tobanga anaum hon ahin, genthei chu kisama2 thou anahi. Kei vang chu dongma kiti romance langa lunglut lou mihem kana hin. Kapa chun ‘Boi” gollhang hitajong lechun dongma kitihi neihih beh in, dongma nei kitihi ija phachomlou misumo tah natoh ahin. Jipha nei inge natileh dongma nanei lou ding ahi tia einahil jeh ham ahilouleh keima mihina mong2 ham tivang chu kahepon. Romance langa liplou mi kanahi. Tahbeh in pasal nungah a liplou, nungah jong hel nomlou hohi nungah hon adei a adei thei u ahi.

Kakivop sung hon in ka engbol jin, akah komleh kaki engsah jin, alunghan2 nading kahol jin, lunghan sahtei ding kagon, hinlah kachungah alunghang dehpoi. Nikhat hi kinjong ama kom ah ‘Neo’ na imut nungin gollhang ho nakom ah kholai lengin hung leh naki thou nadem tia kadoh leh. Aman ka imut nungin koi hung hen ka dongmapa hung jong leh kithou pong kate ati e. kinjong atah2 a ong katileh, ‘e’ atah2 ati e. Keijong hiche nilhah chu a inn uva kholai lenga chevah lou in, tunvang imutante tin jan 10:00 pm don in a inn uvah kacheleh atahbeh in ana imugam tauve. Kinjong kot kakiu in “Neo” hung kithou aw na imut hitam tia kakouleh ahung kithou in kot ahung hong e. Insung ah kalut in katou hon tai.

_Neo: Ash! kimuta nahung vaigei neh e tin imutsoh tah in ahung pao e._

_Thangboi: Ash! Neo tusun a nathusei chu nageldoh a, atahbeh hinam tia testing ka hungbol nahi hichuo, tia anuitoh kakop leh._

_Neo: Kaden hichepa mong2 hi thilha nahi jenge, ahiti lam chu anahe pou2 leng hung kithou loubeh dinga atin,_

Katou khom hon in thudang2 in kakidai hontai. Hiche keojong hilou in akom a jan kholai lenga kachea a-imutso nileh ka engbol in katou khovahpi jitai. Nilhah khat jong akom a kache leh aum hih in anaonu kom a nau ‘Neo’ hoia che ham tia kadoh leh a-imutai atin. Kinjong gathoudoh tango katileh, kei cheleng kithou hih inte nangin gakitho in atin. Keijong a bed room ah kalut in ‘Neo’ kithou aw katileh anomhih in, kinjong nakitho louleh tui kathin dan ding nahichu katileh, boltahbeh dia chu atahsan lou hintin neithin dan aw kithou hih inge ati e. kinjong tui kathin dan leh, nangpa mong2 hi mi nom leh daleh nabolsah nom khat bolsah tei2 tin aphuntoh kop in ahung kithoudoh in. Katahsa nommo thim a kana imut ahi atin chomkhat katou khom hon in nadam louleh kichol tan tin kapot tai. Atamjo a hi kua kaneh khom ji hon ahin, nilhah khat hi kinjong kua (zarda) keima dingbou kalan, kane in akoma kache leh keiding nin choipeh lou? tin eidonge. Kinjong kanchoi lou hita chuo tin kadonbut in, naneh nom ong tia kadoh leh “e” tin eidonbut in. Kinjong tot tobangin naneh nom mong leh adangla umtalou’a kamop di katileh ‘e’ atikit e. Hiphat chun kinjong ka kua neh chu nao bu kimop bangin kamop tai. Kinjong tuina ong ‘Neo” tia kadoh leh “e” atikit e. Hichea pat chun kagel leh alunghan nading hijat a ka engbol a lunghang loubeh, lungneng tah a aum a, kanehban kua jong kidah louhel’a aneh jeng chu kagel leh seidoh theilou kalungthim sunga lungset na muchi hung momdoh chu tui kichap abahsah in, kangailut na achombeh ahidoh tai.

Hoilai mun ah umjong leng ka best friend nu ‘Neo’ bou kalha ngai in, lekha jong ahiding banga simthei talou in, table’a katou’a lekhabu kaphohdoh vangin kalungmit in asomai nguihiu2 chu ahung lang jin, kakom’a umbangin kahung moh paodoh jin, kahetlou kah in ka notebook ah amin tampi2 kana jihdoh jitai. Amahi lungset ing kate tia khatvei beh jong kanagel khahlou ahi, hinlah kahetlou kah a kami lungsetna lung laigil sunga lungsetna dihtah khaogui chu aphat ahi phat a ana jamlut joh anahi. Eitih a mingai khaloupa chu kagenthei lheh in, umji touji kahetapon, guhthim’a kalungset nachu pohgih hahsa kasalheh e. Hinlah ngai lheh jong leng tulai banga mobile phone la anaumpon, letter thot ding jong dongma ahikit loujeh in seiding jong aumthei pon kanaboi lheh e. Alangkhat ah aman jong nom sadihlou’a kin kangai banga ina ngai thou chu hikit intin kanaote ho kom’a nau itihleh hung ding ham tia anadohji’a, inn kachekal chu khaltui nga ananga thou dan anahi.

Christmas din inlang kapotdoh tan, christmass kon’a inn galhun chu miho jong akipah thei in anopna achombeh e. Nilhah in kakisil in bu kaneh jou in pan dukan kacheleh miho anadimset in chomkhat kakihoulim uvin, kua khat kanen amading jong khat kachoipeh in kholai lengin ka ngaipen ka best friend nu kom kajon tai. A inn u kagalut leh akindot in kidangtah in inven, itih’a nahung ha antin, kinjong nilhah langa chu kahung lhun ahitai katin kua chu kapetai. Kipa maiso lheisel putah in akilah in kaki jan houlim hon in phat chelam jong theilou in jan 12:00 ahiphat in inlam kajon tai. Hitichun kakivop hon in Christmas jong anom in phat chelam jong kahe tapoi. Kaki suhto honleh jan sotlam jong theilou’a kajan tou2 jihon jeh in kapan hoija jong avah a vah nahim, inn jot phat jong nahetlou ham tin eiphoh in, kinvang ima kaseideh poi. Nilhah khat hi meiphu kaki-oi hon’a kajantou kit hon leh amaho inn chu lamlen highway pam ahin, jan 01:30hr vel in kot ahung kikeo in, keinin jong thingnoimi ho hitei veh ta tutah a katihon in. Kot agahon leh phalbi jandap laitah a numei khat leh pasal khat anahin dap asah hon’a kithing set2 hon ahi. Mei chomkhat neiki-oi sah hon in adapval e atin, aumdan chu hung kijam hondan anahi. Mei kaoi khom uvin cha a-ompeh in, apot kit hontai. Amani potjou chun ka best friend nun eihin jonkap in, vannoi leiset hi sei neilou kholai lengho jeh a boi ahi ahintin. Kinjong ipi asei ahi chu kahe ngal in, itobang hokhu seineilou kholai leng hija ong? Kagahti leh. Nang tobang hohi ahi antin amuh akisep in anui e. kin jong seiding dang kahetlou jeh chun tahbeh ahi e nasei khai tin kale nuisat e, chomkhat katou jouhon in kaki khan hon tai.

Phat anachal2 in nop le da umlou’a lekhasim namun jot phat ahung lhung kit tai. Aki jantouji jeh chun jingkah aki kithoujou jipon, sunkim lang hin kathil kaki got in Bus chung ah nguithet in katou doh tai. Iti hitam 5km vel kalhei doh jou uvin, Bus chu ahung sen asem tauve. Hichun eijong achenom beh jong kihilou chance kan kilah in, ka hung kinung le tai. Inn kahung nunglhun leh kanun ibol’a hung kinungle nahi hitam tin eidongin. Kinjong katouna bus asen, kichepei jong leh jan langa gaki lhung bep ding ahin, jingleh matah in kichejo tante tia hung kinungle kahitai tin kaseipeh e. Hinlah atahbeh a chu ka best friend nu kalhah lal jeh a hung kinungle joh kahi. Nilhah in akom’a kholai lenga kagache kit leh alung adongin, ache nahi hitalou ha antin? Kin jong kahehih e “Neo” kache’a, eivanga kalungthim chepei thei dihlou katin kaki mohvetto den hontai. Janchu toukhom nom lheh jong leng jinga ma kondoh ding kati jeh chun tousot talou in Neo mangpha tin kahung potdoh tai.

Keihi kami hina monga city life sanga village life nom sajo mi kahin, phai ahung kilhun leh khulah2 jeng. College kai ding, tuition cheding bu honding, ponjong sop ding, akiboi ma2 jengin, hinlah chubang akiboi vangin ka best friend nu ngaina lungthim vang amang dehpon. Lekha jong iti kisim ham kahe tapon, Keijong kakigel in hinkhohi imalam jousea training khat ahi tin kanagel tai.

1994 Oct-Nov vel in inn kahung potdoh in, nikhat hi kapaneote kom’a chena ding khat aum in. Keijong kachanga chesangin ka best friend nu komah ‘Neo’ bolding nanei louleh kigong aw tuni leh munkhat ah che hite katileh. Hoilai ah ong tin eihin dongin, kinjong paneo te kom ah katileh. Khohloupi chethei hichu atin. Ahileh ana kigong aw tin keijong kaga kigong tai. kapaneote kho chu 03km vel ahin tulai banga auto umlou ahijeh chun kengin kache hontai. Sun kah a hung kinungle dia kiche chu kapaneo ten bu naneh tei hon ding ahi, bu nelou’a iti nachethei hon ding ham tin same ahon tauve. Bu kaneh honleh kho anajing dohtan, an kaneh chai uvin keini jong kahung kipandoh hontai.

Jan ahivangin lha avah hoisel in, chung chollhanu vah chu anguijen jengin, chang-at lai tah ahin vadung pang jong ahijeh hintin loujao hochu ivet leh meibol akai then2 in lunghel-hel aumjeng e. Keini chu sunkah a kile dia che kahihon jeh chun vonlum kana kikan honlou anahin, ka best friend nu chun dap anasah thim dan hintin dap kasa e ‘thangboi’ ahinti e. kinjong kavetleh asongkhol chu paset2 khat anahin, ’Neo’ hung kikhin nai aw dap nasah leh tin, kakhut in akong chu kakoi in lamjot toh kihoulim thon kahung hon tai.

_Thangboi: Neo thukhat kasei di katileh._

_Neo: sei aw ipiham naseinom atin._

_Thangboi: Neo ipi kati ham kan ngai jidan, nakom’a kaumleh nom kasaji e katileh._

_Neo: kinjong kan ngai nama e, ka dongma ho sangin jong kan ngai jo jie ati._

_Thangboi: Neo dongma kitihi semthu ahin. Semthu hilou ngaina tahbeh joh hi lungset dihtah ahi._

_Neo: Ahi e, kahinkhohi genthei kakisa ma2 jengin, review bolthei hihen lang kithahpet le kati’e._

Hitia jan chung chollha vah nguijen noi’a koima umnalam hephalou a pheiphung hung kison chu hetmanlou kah in kakho’u kalhun honleh jan pung 08:00 pm ana hitan. Amaho inn kaphah hon in ama alut tan, nahung lut louding ham atin. Kinjong ‘Neo’ hunglutda tange mangpha tan tin kachepei tai.

Keini kivop hi jan tou khovah hon jong leng, hoilai ah chehon jong leng. Lung thengsel a boh behlou hel’a kivop kahi hon jeh in koiman ginmona thei aneilou ahin, amonga jong keichu kakhoho tahsan um khat kanahi ahi.

Keijong phailang kache phat ahung hikit tan, nilhah hin ka best friend nu kom ah kachen, hinlah nilhah taona man ding ahijeh chun katou sot pon. Jingleh school kai’a nache teng leh kakom ah hunglut pa aw katin kapot tai. Ajing jingkah in kathilho kaki gottup in, ka room sunga kanatou leh window a pat in ‘Thangboi’ ahung kitin kavet leh leiset a kangaipen nuchu ana hitai. Kinjong hunglut tang aw katileh, Ash! Hunglut ponge ipiham naseinom, school a kavaigei di ahi atin. Kinjong hunglut kom aw katileh ahung lut in, ipi neipeh got ham tin ahung tot e. kinjong ipi kapeh ding ham pehthei ima bon kineilou katin? Neo kacheding ahitan khatvei ka kiss nom jeh a kankou nahi bouve katileh. Vow! Naki-oi nah e, Najah chalou atin, kinjong ipi kaja chatpi ding tin, abeng khatvei kachop leh amit asingin (not a romantic kiss) a school chanbeh gathah din kachedoh hontai, kinjong ‘Neo’ dongma nei mingai hi hah em tia kadoh leh. Thangboi vannoi leiset a mingai kalval a hah ipijong umding ham atin. A school gate chan kagathah in chavang nisa asat lheh vangin nisa satlam jong helou in nguichet in kahung kikhan hon in keijong kachetai.

Koima hetlou in ka dongma jong hilou ka best friend nu ngai in Seithei louhel in kathoh khopset in kagentheipi lheh jeng tai. Akah kom leh hibanga kapohgih sangin lungset nathu kimoh sei jeng ding hitam tin jong kakigel jie. Hinlah iti ham sopi mit in kamun kasei ngam pon alangkhat ah kapan eihil najong ahin, keijong jinei pha kahi nailou jeh in dongma neiding chu ka choice hikitlou anahi. Hitichun hahsa lheh jong leh kami lungsetna, kalungthim sunga hung momdoh a guijam tasa chu ka ngaitah ‘Neo’ lungthim sunga jamlutsah lou’a keima lungthim sunga monmang sah jodin kakigel lhatai.

Lekhasim nalam jong kana lhahsam lheh hitan tin, 1995 kum in class-XII exam result ahung pot leh ka percentage ahoi tapon. Eitih’a kathanopna technical line chu option abeitan, exam thah bolkit dia kakigel leh kum mansah tin Arts stream ah kaki heilut lotai. Keijong kakigel in ‘Neo” idia hibang lom a kan ngai’a, hibanga kagentheipi nahi hitam. Tukal vang nungah dang kiti ngaikit taponge tin kakigel in, ngailheh jong leng ngailou bang kisan, kidalse din kakigel tai. Ajeh chu amajong nungah khat hinajal a gollhang akom’a lungset thu sei dim ahin, keichu ama sumo dan a kigel kahitan. Thoh hah lheh hen, Kalungthim chu pohkeh ding kisa jong leh ki-im2 a kathoh mei ahitai.

Hitichun inn lang chebeh talou in lekhasim lang kanboipi tan, amajong mitoh lungset hinkho anamang khomtan. Khatvei hi inn lang kaum lai khat hin anaonun kakom ah U thangboi kau Neo hinkho khu lungset aumdan atin. Kinjong ipi tiham tia kadoh leh athusim chu asei in, nommo kasan akom’a kacheleh kei eimu phatchun alhisoh in. Alhiso chu kavet leh kave joupon, kalungthim sunga lungset hung momdoh masapen kalungset nu ahijeh in kavoujeng anan, kikoi chahkheh leh kalung ahi. Hinlah kaki pasal sah in lhep nathei in kalhem lung mongin, lhisoh tahih in ‘Neo’ nalhi chu apamei e katileh, aman thangboi kahinkho hi agenthei val in kahinnom tapoi ati. Hinlah tousot ding chu nom kasapon kahung potdoh tai. Akah komleh eimunom dan ho thu kaja jin, hah kasalheh ji e.

TDC IIIyr kasim lai in nilhah khat lekha kasim leh ihamkhat kati sesun, chomkhat jou in leiset chunga kana ngaipen nu chu ajineitai tithu kajan. Seiding helou in ka jalkhun chungah kathalnga letset in kaki seplhun. Phat chesa hinkho ho jouse kalungmit in ahung ki langin. Aw kaphat mantam jouse nang ngaina kana manchai apamei tangeije tin, ka-it ma2 jengin. Kinjong *“Neo’ lungset kitihi nang kana lungset chu ahitai”* damsel in vangphan, katileh kamit a konin lungset jeh’a mittui masapen ahung valha e. Hinlah hibanga ka best friend nu kana ngai’a, kana lungset vangin koima kom ah jong kana seidoh pon, amakom ah jong kana seidoh tapoi.

Hitichun kin jong lekha phatah in kansim in, Pathen lungset jalin central govt natoh phatah khat chu kakimun, tunvang kinjong eilungset tah ji le cha jong kaneitai

Asim jouse kakipah e

_(Moral story: Lungset kitihi Pathen thilpeh mihem a umsa natural ahin, achombeh a training lah jong ngailou ahi. Hinlah hiche lungset romance kitihi teenage phat a imankhel leh hinkho setna ahin, hijeh a chu both emotionally and physically control boldoh hi galjona ahi.)_

Thusimbu ahoi jing le aum jing thei nading pan analah cheh ute. Patron member hina ding hilai meh in

Previous articleKANA NGA JING DING NAHI
Next articleNUNGAH KAHI TAPOI