Home N Lhungdim RIHDIL KITI NAJAH KHAH UVEM?

RIHDIL KITI NAJAH KHAH UVEM?

650
0

Hoilai a um a ipi jeha minthang ham?

Asun:
N.Lhungdim
Thangting House
Molnom-West

14th August2020

Mizo pao a Rih Dil hi English a Rih lake tiding ahin Kuki te pao a Rih Pat tiding dan ahi. Manipur gam a jong aumna dinga kilomlou mun pahbep ah Pat lentah tah aum in masang lai chun Churachandpur a Monglham khoto ah thinglhang ken lah ah Pat khat ana um in tua hi umna lai ham kahe tapon ahi. Hiche Monglham Pat chu thilha chenna ahi tia ana kisei gimnei ahi. Khatvei Meilhei hon Nga duchat jeha alhit kang kigot uleh abon uvin athilo uve ti het thei khat aum in ahi. Anaipen a hetthei ding in Churachandpur a Vaison sahlang ah Patlen kiti khat ana um in ana kisei gimnei lheh in ni vei sang kaga che in tun akom a cheng ten nga vah nam anei uvin ahinla kidang khat chu hiche thinglhang gam a Pat lentah aum chu kidang thou ahi. Hiche Pat chungchang a jong hin thusim tamtah aum in ahi. Akisei gimnei napen chu thilha te chenna ahi tia kisei gimnei ahi.

Hiche tobang thim chun Mizoram Champhai District toh kimat Myanmar gamsung ah RihDil kiti khat akisem thu hilou natural lake khat aum in ahi. Hiche hi Myanmar gam Chin State a North Western a um ahi. RihDil hi Champhai a kipat iche leh Myanmar to kikah a gam kho khat ana um in hichu Zokhawthar akitin RihDil hi Zokhawthar a kipat a Km 3 ahi. RihDil limchu achung a jong akitah doh in heart-shaped tobang khu ahi. Akol sunghi Km 3 tobang ahi. A thuhdan hi feet 60 a thuh ahi. Geographically a 23.240 North, 93.385 E Type asao dan adung 1.6 Km, alet dan avai hi 0.50 Km ahi akitin ahi.

RihDil kiti hi Chin leh Mizo traditional religion leh folk tales toh kimatna lentah anei un ahi. Gollui lai in hiche Chin Mizo kiti thinglhang mi ho athi phat uleh vangam tichu Peogal alut masang uva hiche RihDil hi ajotpa tei tei uh ahi anakitin ahi. Hiti ho jeh hin RihDil hi Burma gam a um jongleh RihDil hi Mizoram a Pa
Pat lenpen ahi tia kisei jui ahi.

Gollui thusim kisei dan in RihDil kiti thucheng hi Mizo gollui thusim a nungah khat Rih-i hiche thusim dungjui hin Rih-i leh anaonu chun nu no step mother khat anei lhon in Nuno chun apa lhon chu hiche teni ucha chu koimang ding in ana thunun in apa lhon chun anaonu joh chu athat in a unu in anaonu long a lol a kitan chu amu phat in lhepbi jou ahi tapon lhagao phatah khat Lasi kiti chun Rih-i chu amu leh alung ase in thingdoi magical tree
tobang khat na khat keo keo nei chu
ahetsah jehin Rih-i hiche na chu amangcha in anaonu chu ahin dohsah kit revive in ahi. Anaonu dangchah phatna dingin thingna khat aumna tuikhuh neo khat in akisem in Rih-i chu selkang white mithun asoh in aum na ding hol in avah le le in ahi. Ajun chu dil neo cha cha achena jouse ah ahung soh in hiche dil neo ho chu Vawmlu Range,Zur Forest Nathchhung kho kom ah Bochung kho sah Khawthlir Village Myanmar gam ah aum in ahi. Hiche va kipat chun Sanzawl kho ah ache in aban ah Gundung ahinpha in lhagao phalou in aval lhum ding in agih in hitichun lhum lang jon in Mizoram ah alut in Champhai phaicham jong chu aum na dinga akisuhlou jehin ache che in tua aum na mun Zokhawthar a khun Pat RihDil ahungsoh doh tai kiti Kuki te Galngam Doikung pu kiti ho Khupting leh Ngambom thusim t thusim tobang ana um in ahi. April1999 kum in kachate leh kaki loipi phabep khat toh Dibrugarh a kon in Mizoram a kholjin dingin kache uvin Shillong kajot paovin Shilchar a LC Joshi IRS in Hitel Borail View ah eilhunsah un Kolasib ah Lunch kane pa un Aizawl nilhah lang in kalhung un chuphat lai a Press Information Bureau PIB of India a Officer Pu. Mangjangam Touthang in State Guest House ah nomtah in kalhunna ding uh kachena ding uh eigontoh peh un ama chunga kakipana lentah kanei in ahi.

Aizawl khopi lah vet thei thei Durtlang Synod Hospital, Aizawl Theological College, Berawtlang Tourist Centre,Centenary Drum,.Khatla Presbyterian Church, Pi Jamkhoneng ,Pi Parthangpuii,Dr Thanpuii Hnamte,Mission Book Room,Pu R V Lalmawia IRS Retd ,Pu L L Doungel IPS,Mizoram Secretariat, Pu Laldenga ‘sTom,SeventhDay Advantist Hill etc etc. kavet jou uvin Champhai langah cheding in kakon doh uvin Champhai Tourist Lodge ah lhunna nomtah in eilhunsah un keima Minister ho lhunna jui VIP room ah kalhung in Champhai a kon in ajing in Zokhawthar a kache uvin Zokhawthar chu town kisem til lai ahijeh in ima vetding aumpon Hotel khat ah cha kadon uvin Zokhawthar a kachelo nao ajehpen chu Rih Dil a chu ache a gamu ding chu katup pen ahi. Hijongleh Custom Inspector khat in asepoi ho khat RihDil ve a kache na ding uva kithopi dinga ahinsolpa chu phalna ima lah a ding a kipui pa chun abol theilou ham kaheta hih in kache thei tapouvin ahi.

Zokhawthar leh Myanmar kikah chu vadung neo khat aum in hiche vadung chu Mizo hon Tiau vadung asah un ahi.

Achaina in Manipur a lhangvum a pat umna kisei leh kahet chu Kangpokpi District a
Koubru mol vum ah Pat khat aum in Churachandpur a Thingbungmol kiti ham atamjon Haosapu Mol atiu amun jong khun Pat khat aum e akitin ahi.

Christianity ahunglut aKipana Thupha ahung hat masang in mun tamtah tui umna hohi thilha toh ana kiseimat in ahi. Tu vangin thilha te jong akichou mang hitaovinte akisei ginlg tapoi.

Thusimbu Machal jing thei na ding a pan lanom ho kipah tah in lem ahijing in ahi anoiya button “Click Here” khu meh utin details anasim ute.

Previous articlePATRIOTS’ DAY IPI TOH KOMAT HAM?
Next articleCHOM KHAT KIPANA-II