Crosby Haokip
EPISODE 5 RECAP
Chuin Naoshi nu le kanun einung ka lhonin ahile, kenjong kanute ni koma, βHenu, analungneo lhon hihβin. Kanaonu, Naoshi hoitahin anavesui lhonin lang, nikho khat le kahung kile thou thou ding ahi,β katin, chuin melma hon jong gammang langa eipui tauve.
Kamasanga mithumin AK 47 akiput un alamkaiyun, kanungβa mi 4 ahung un, anung pen a mi 3 ahung uvin ahi. Chuin khosung loujao kahin pha tauvin ahile, amaho jong alel val tauvin ahi. Melma ho chu kilung toh taha apankhom vang uvin paokhat in akihou mat thei pouvin ahi. Hijeh chun meilhei pao amang uvin ahile, amaho thusei jouse chu keiman kahe soh kei tan ahi. Ahinlah eihin doh teng ule, ipi aseiyu helou beh danin kaum in ahi. Chuin jan khovah helin lam kajot un, kache nau chu hoilai ahi kahe tapon ahi.
Khojin konin phaicham neokhat anaumin, hilaiya chun kakinga tauve. Agam alei kahet lou jeh chun kajet kavei mol le lhang ho kavet leh, Lonpi koma molsang, Gamvet mol, tia kihe chu amol vum molchung khatβa kikhang doh kamun ahi. Chuin kakhut kakeng khaovin asom uvin thingphung khat toh eihen beh tauve. Chuleh akihou dan u toh abah leh, jingle eitha ding u ahi kahe tan ahi. Chuphatin kathi ding kakicha tan, Naoshi kangai veng vung jeng tan ahi. Kathi masangin khatvei beh kamu nomin, khatvei beh kiss bol leng kalungdam domin te. Tua amel mu talou dinga kathi jeng ding kagelleh, kapona lheh tan ahi. Chuleh kamkhat behin kanu kavailhah nomin, kanu koma kaneova patβa eina lungset dan ho tun akoma kipathu kasei nom lhehin ahi.
EPISODE 6
Chuin jingkahin melma hon munchom khatβa eipui kit tauvin, kakigelle akithana ding muna kikai kelngoi kabang tan ahi. Hijeh chun guhthimin Pathen koma katao tao tan ahi. Chuin kacheuvin ahile, munkhatβa nachang lei lentah anaumin, keiho jong kalut tauve. Chuin chomkhat kache phei kitβun ahile, munkhatβa chun holkhuh khat anaumin, hilai muna chun kakinga tauve. Chuin alah uva khatin twi don ding eihin pen ahinlah kadon nom pon ahi. Chuin alah uva alamkai pan anoiya ho koma, βcheuvin lang holkhuh chu sutheng uvin, hilaiya hi ivui doh pei pei diu ahi,β atin chuphatin kakichatna ahung len tan ahi. Chuin athiding mong mongin kakigellha tan ahile, alah uva mikhat in holkhuh sunga chun eison lut tan holkhuh sunga vohpi kisep lut kabangin, kakhut kakita heh tan ahi. Chuin kakoma mikhat ahungin kajah a, βTun, nalhagao asochat thei na din taona kimanin, tua hilai muna hi nakithat den ding ahitai,β eitin ahile, keijong Pakai koma mitlhi long chut chutin katao tan ahi. Chuin kataovin,
βPakai, tua hi kahinkho neihuhdoh peh pou pouleh, kathan ajo chan a nampia dinga na katoh ding ahiye. Pakai lungsetin kahinkho huhhing tei teiyin,β katin taona kamang tan ahi.
Chuin holkhuh sung a eidin sah uvin, kamasanga mikhatin athal long chu keima lam ahin ngat sahin kap jeng dingin eigo tan ahi. Chuin mikhatin kakoma, βNa insungmi, nadongma chuleh naloi nagol ho koma achaina thu nasei nom aumle tun hiche lekhaa hin jih in, nang dinga achaina hi ding ahitai,β eitiuvin, kainkote kangaivalin kakap tan ahi. Chuin kenjong lekha le pen kakilahin kainkote, Naoshi chuleh kaloi kapai ho dingin vailhahna lekha kajih tan ahi. Chuin kenjong kaseiyin,
βNAMPI KOTKHAH BUL a ka ding jinge henu, chuh go long hen lang, tonpi nisa jongleh, gam le nam ngailutna jalin thisan long pumin tunin kahinkho nampi a dingin kalhandoh tai. Henu, kahin ngaiye, hijongle kei pul hindou hihbehin, lungmong tahin umin lang, kanao, Naoshi hoitahin anave suiyin. Kache nungle Naoshi khankho ding kagelle kaka pi pi e. Hijongle nampi ngailutna jala kahinkho tunia kapeh doh ding ahitan, nikhatle tunia kathisan long hin, nampi a dingin melma te lallukhuh ahin voh lhah ding ahi. Kei dingin hung kap lou jenin, nampi a dingin pan hin lakhom un lang, nampi gentheina hin gelkhoh un. Nampi dammona hi hin jen dam un lang, lung kitoh tahin nampi jalen gal hinsat un. Henu, kap kap tahihin, hepa nei hol hol tahihin. Nampi a dingin kathisan kape tai,β tin kajih in lekha chu kale peh kittan ahi. Chuin amahon kong khatin an ahin dom uvin, eihung jon houvin, βTun hiche an hi navaset in nen, achutilou leh nathi nungleh nei lhem khauvin nate,β atin, chuin kagil akel jeh chun an chu kakilahin kane tai.
Chuleh kahinkhoa an kaneh achaina ahitan, achaina ding ahitah jongle kachunnu honsa beh ne hi leng kalungdam domin te. Kanu le Naoshi toh noma kalen lai niu kagelin, kalung ahel valin kalhisoh soh tan ahi. Kalhiso jeh chun amahon ei eng houvun, βNang Kuki sepai nahilou? Kuki sepai hohi nameisan theiyuve. Jachat jong naum uve. Ala nakilung toh pouvin, kho neocha cha nasem un, nakigal kit nalaiyuvin, chuleh kho khat a insom bep na cheng un, acheng sun sun la kihou thei kit louvu. Achuti jeha tua hi keihon thuchih kahil nahiuve,β atin ahile, kalunghangin, βKa nampi, kamite hi mi mudia akikhen tel tel kabah vang uvin, asunga kilung toh tah kahiuve. Tuchung hi nang ho let kum ahin, keiho kahung kithodoh teng ule, neibolna sang uva khoh jo a kabol ding nahiuve. Tunia kathisan hin nachung uva phu ahinlah ding ahi,β katile einuisat uvin, chuin alamkai pan thal choi pa koma, βTun, nabol bol ding bolin lang chai doh tan, hiche mingol na ham sah sah uvin,β atin ahile amapan jong kap jeng dingin eihin doi tai.
Hichun amapan eihin kap tan ahile, ameithal gin kajan, chuin ka-op laitah ahung na in abanin kho kahe tapon ahi. Ahinlah Pathenin nampi dinga ei manchah nom hintin kana thi pei pon ahi. Hijongle amahon athi ahitai, eitiuvin holkhuh sunga chun nemchan eivui tauve. Hitichun holkhuh sunga chun athi bangin kho helouvin nithum le janthum katham tan ahi.
Kalekha jih chu inlanga kanu kom analhung tan ahile, khosung mihon kathi ahet phat uvin mipi akap tan ahi. Kanun eika ka tan, achapa changkhat she, ajila um talou, tua kei kathi ajah phatin na asa valin hakan akap tan ahi. Chuphatin khosunga minu chuleh houbung mipin avil un, maicham asem peh un alhamon tauvin ahi. Hitichun khosung chu ka le lhiso nan adim tan ahi. Khosung a midang koima vang athat sam pouvin, kaneova pat a thingnoimi katha anop jeha eikicha hon melma ho koma thingnoimi aume, tia eina heh u ahin, chuin melma ho kei hola hung u ahi. Naoshi nun kanu alhamon jingin, chuleh achang seha akhosah theilou ding jehin amaho koma aum sah tan ahi.
Hichun khosung mihon kalongdamsa melmu tahih jongleu kei mel a mudin nalai amang un, eilhadoh un lhanmol a kap le lhase tahin avui tauvin ahi. Chuin haosa pun kalhan phaten asemin, song a chun lentahin NAMPI LUNLAI tin ajihin ahi.
Hitichun kei kaum lou phatin kanun kapul adou dou tan, niseh leh kalhan chunga aga kap jing tan ahi. Kanu hinkho man dan koiman ave jou tapon ahi. Chuphatin khosung miho akihou toh uvin kanu Lamka langa um dingin apuidoh uvin ahi. Kanu vang anompon, hijongle khosung lamkai hon phaten ajol un Lamka langa apuidoh tauvin ahi. Hichun Lamka langa Civil Organization chom chom hon galβa genthei thoh ho aboipi un, in le lou neilou ho chenna ding agot peh un, ponsil bei ho sil le chen ape un, neh le chah ning lhingsetin abol peh un ahi. Kanu jong Lamkai hon hoitahin aboipiuβvin ahi.
EPISODE 7
Lamka sung chu nisehin thimpi ajing tan ahi. Simlai ho jong dei bang tahin school akai thei tapouvin, nisehin galβa kona hung soh cha ho lemnan mipi aboi jing un, nisehin galβa kona hung soh cha a Imphal le CCPUR hin jon mi akibe jingin ahi. Hitichun Kuki Nampi chunga thisan ana long tan ahi. Chuleh Nampi gentheina ve jou louva ahinkho phal doh khangdong tampi ahung um tan, nampi sepai hon jong nasa tahin pan alauvin, anam mite thi ding tampi ahuhdoh un ahi. Chuleh Kuki Nampi te lungsung a nampi zalen na ding khoh sah na ahung umtan, alen, aneo, apan nathei cheh uva ahung pang un, nampi ponlap akhai doh un, lungkhat thakhat a pan khom ding lungtup ahin nei tauve. Jat le nam, phungle chang a kikhen tel na ima ahipon, nampi thisan long moh hisah lou dingin pan lakhom ute. Nam gentheina vejou louva nampi sepaiya dinga kiphal doh khangdong ahung tam tan, eihon imuset vang uvin, tulaiyin amaho jehin melma ho jabolna ichang uve ti sumil poute.
Chuleh thu ahung kithang jing tan ahile Naoshi koma kathi thu alhung tan ahi. Chuphatin Naoshi jong kei puldouvin akap kap kittan ahi. Chuphatin Naoshiβn kanu aholdohin, akimu mu lhonin akika lhontan ahi. Naoshiβn ka puldou lheh jongle kanu hinkho man alai nat jeh chun kanu joh alhem lhem tan ahi. Naoshi jong lekhasim thei talouvin kei puldouvin akap kap tan ahi. Kanu hetlouvin aguhin akap kap in, kei ngainan hinkho amang tan ahi. Naoshi dinga asengol ngai khat athi chu thoh nomlou ahin ahi. Chuin Naoshi le kanu jong Laijon Venga insaβin aum lhontan ahi. Hitichun amani akilhamon to lhonin anacheng khom lhone.
Nithum jouvin keijong kahung lip doh tan ahile, kachat theipon, katha abeiyin, kagil akel in kadang achahin ahi. Chuin kenjong ol ol in kachung a um leisai ho kahin khot vangin anah nahβin holkhuh sunga konin kakitholdoh tan ahi. Chuin amuna chomkhat kalum denin, chujouvin kahung kipan doh tan ahi. Chuin neh ding aum lou jeh chun kachen nachang alai don kakhe dohin kane tan ahi. Chuin atwi kadonin ahile, katha ahung um dom tan, chuphatin ol ol in gamlahβa kahung tan ahi. Lampi kahet lou jeh chun kama don donin kahung tan ahile kho khatβa kahung vah lut nah nahin ahi.
Khosung kahung lut tan ahile, khosung ana thip chet tan ahi. Chuin keijong khosung kalutin kalel val jeh chun khosung lentol a tol se nan kakineiyin kalum den tan ahi. Chuin kahung khahin kaven ahile insung khatβa kana lumin, kakoma nungah khat anatouvin, ponse khat a eina suthengin ahi.
Kahung lip doh phatin amanun jong anu le apa akouvin, chuin anu le pa jong ahung lhonin ahile, keijong ol chan katou dohin, chuin amanun eihin houvin,
NUPI: βBoi, namin ipi ham? Hoilai khoa kon nahi ham?β
KEIMA: βHenu, kamin Minlal ahin, kakho min uβ¦β¦β¦.akiti e. Melma hon tha dinga eipui mang uva, hijongle Pathen lungset jalin kahung hing doh e,β katin, kathilto ho abonchan kasei peh tan ahi. Chuin amani nupan jong eilungset lheh lhonin ahi. Chuin amanun achanu jah a,
NUPI: βNengcha, na u Minlal chu phaten ana jenin lang ngaichat anei jouse anabol peh inlang keile napa khosung kihouna muna gache lhon inge.β
NENGCHA: βHenge henu, phaten anave nange,β tin adonbutin chuin anu le apa jong khosung kihou khomna a ache lhon tan ahi. Chuin kenjong Nengcha somai kaven ahile Naoshi toh abange. Kalung adongin akoma,
KEIMA: βNao, hoitah a neina jen jehin nachunga kakipahe.β
NENGCHA: βHeu, kiphat lam hihβin, nampi dinga genthei thoh nahin, keiman phaten najen nange. Chuleh henu le hepan hilaiya naumsah ding ahin, achuti loule tosetna toh khan nate.β
KEIMA: βNao, nachung uva kakipah vale. Hijongle nampi sepai dinga hung kon doh ka hitan, nung kih thei kahipoi. Inam mite gentheina kave joupoi. Hijeha chu kadam doh tengle keijong nampi sepai dinga kalsong ding kahitai.β
NENGCHA: βHeu, nalung alen e. Nalungtup hin molso tei tei tang o. Chutengle hilaiya hung kile kit tang o.β
KEIMA: βHenge, nikhat le kahung kile ding ahiye,β katin Nengcha te koma kadam doh kahsen kaum tan ahi.
Pathen lungset jalin kahung dam doh tan nampi sepaiya dingin kakigong tai. Kache ding Nengcha nu le pa anom pon, hijongle nampi boi laitah ahijehin kache ding chu pha asa kit uvin, chuin khosung mihon eitilkhouvin, taona eiman peh un, kahung kipan doh tai. Chuin Nengchaβn kakoma, βHeu, itih le nahung kile ding ham?β atin, kenjong ajah a, βNampi galjona ponlap akikhai doh nile kahung kile ding ahiye,β katin aman jong nui hiu heuvin bye bye eihin bolin, chuin kenjong kanam sepai te kom kahin jontai.
EPISODE 8
Kalampi che na ding thinglhang gam ahijehin lamtou lamsuh kahin jot tan ahi. Kalel val tan, hijongle nampi khonung ding gelnan lel lheh jongleng ol ol in mol le lhang kahin jot tan ahi. Chuin mollhang vum kahin pha tan, aban chu lamsuh ahitan ahi. Chuin kalel jehin molvum a chun kakicholngah tan, hichun Nengchaβn eihin got peh twikhum chu kaladohin kalel val jehin kadon tan ahi.
Chuin tollhanga kakijamin, kanu le Naoshi kagelin kangai val lhonin, kamitlhi ahung pot man tan ahi. Kanu le Naoshiβn la athia eium sah lhon ding ahin, kei puldouva hinkho aman lhon ding la kahen, ipi ati lhon ta dem, tin kakingaito veng vung tan ahi. Chuin keijong kakipatdoh kitin lamsuh kahin jot tan ahi. Lamsuh kahin jot phatin lamjot kahung hat tan, chom lou kahin vadung kapha tan ahi. Chuin keijong vadunga chomkhat kakide dap in, twi kadonin katwikhum sunga jong twi kakithun dimsetin lamtou kahin jot kittan ahi.
Hahsa le leltahin lamtou kahin jot in ahile, nilhah nilhang kai donin kanam sepai ho camp kahin pha tan ahi. Chuin keijong camp kom kalhunin duty bol pan hand up eihin bolin, chuin kenjong kakhut katung tan ahile amapa ahung kumsuhin check eibol in kajah a,
SEPAI: βNamin ipi ham? Hoiya kona nahung a hoilai jon ding nahi ham?β
KEIMA: βSir, kamin Minlal ahiye, galβa thi ding tasa hung jamdoh kahin, tua hi kanam sepai ho toh kitho khom a jalen galsat dinga hung kahiye.β
SEPAI: βPasal pha hiti bou hih ta. Ale boltheina ipi nanei yam?β
KEIMA: βKanam mite a dingin katha kajung pan ing katin, jalen galsat inge.β
SEPAI: βAhile hungin, lamkai pa koma che hite,β atin chuin keini jong camp sunga kahung lut lhon tai.
Chuin lamkai pa ahungin, achomin eipui dohin kajah a,
LAMKAI PU: βBoi, ibola hilai muna nakhang hoilai nopsah na ho dalhaa genthei thoh dinga nahung ham?β
KEIMA: βSir, kanam mite gentheina kave joupoi. Nampi galjona ponlap khai doh dinga hung kahiye. Kanam mite a dinga thisan long sa kahitan, kalungneo poi. Kathi chan a pang ding kahiye.β
LAMKAI PU: βGentheina nato tengle nathaset ding ahi. Hijeh chun nakisih masangin tun kile tan.β
KEIMA: βSir, gam le nam ngailutna jala hung kahitan, kile thei ponge. Kanam mite a dinga kabol thei chan kabol ding ahiye.β
LAMKAI PU: βChutia nampi ngailua hung kalsong nahile keiho organisation in kahin lem uve,β atin chuin duty po a pang kakimuto pi masat pa chu akouvin, βJohn, chen lang loipaa ding meipum le uniform hin choiyo,β atin ahile amapan jong meipum khat le uniform eihin pe tan ahi.
Chuin keijong uniform in kakivon tan, chuin lamkai pan meipum eihin pen, kenjong kakhutβa meipum kala tan, kakhutin meipum atoh khah khah chun inlanga kanu le kaloite ho kageldohin kalunghel tan ahi. Chuin kalungthimin, βHenu chuleh kaloi kapai ho, tunin dou phu la dingin meipum katham tai. Galjona langei kisah nitengle nampi lhalim noiya kimuto taute,β katin man chah lhingsetin kaum tan ahi. Chuin ajinga patβin training kahin bol pan tan ahi.
EPISODE 9
Ahahsa lheh jenge. Kana le lhisonan hinkho akimangin, kanu le kaloi ho kangaitoh, Naoshi kangaitoh kibol na chu anom pon ahi. Hijongle nampi ngailutna jala kalsong kahi jehin kapang nah nah in ahi. Lamkai pan kakinungle na thei dingin phat tampi eipen, hijongle nampi sepaiya dinga kigel lha kahi tah jehin kapang nah nahin ahi. Training bol akihi jehin an jong deibangin akine theipon, mi lolngan kahi jehin an kamthum kaneh le phat ageisang ji tan, va louvin kalhai doh pei pei jitan ahi.
Janle Naoshi kangaiyin kamitlhi apul chut chut jengin ahi. Kenvang hahsa kasah pen chu toh le tham ho, training kibol ho achomin kikoi tale kadongmanu kangai hi kagenthei pi penin ahi. Lunghel jong aum chom chomin ahi. Chuleh jan ka-ihmut nop pet u leh lamkai hon kakengchut u khat le khat a ana khel to jiuvin, kigin lou pat le Stand 2 ahin sap teng ule kakithoudoh kinchel uvin kabon uvin kakengchut u holnan kakimei mo den jiuvin, avaigei gei chu mol kane kit uvin ahi. Ahah lheh jenge, hijongle melma masanga kigin je kichuhna ahin, hah lheh jongle training kahin bol tan ahi. Abangle an kaneh laitah u le lamkai hon Stand 2 ahin sam kit jiuvin, keiho jong apat patβin kameipum cheh u kakimat jiuvin polanga kalhai doh un ahi.
Chuleh lamkai hon nisehin eipatep jing uvin, koihile aum chan hoilou chun mol anen ahi. Hijeh chun chingthei tahin hinkho akimangin, discipline vang akhou lheh jenge. Nam sepai khat dingin umchan khan chan apoimon ahi. Ajeh chu umchan khan chan helou chu koiman amunom pon, koima jabolna achang pon ahi. Hijeh chun chun hatmo lheh jong leng kachunga ho jabol dan kahung kithem chuh tan, chuleh kalamkai ho von nisehin kasop in ahi. Chuleh amahon jong nisehin vonsop ding eihin pe jing un, kenjong phun tamlou behin luikhuh a kaga sop lha jin ahi. Hijeh chun kalamkai hon eilungsetin, eitilkhou jing uve.
To be continued…
Β©2020, Crosby Haokip, All Rights Reserved