(Based on a TRUE LOVE-STORY)
(Episode-5)
Compiled by:
Gogou-Chongloi
Arranged by:
Max @Hegou-Dimngel
(Episode-4) Somasa banjom, imphal chu kajuon uvin ahinla vangset umtahchun😡kalhun kah uvin kajinu (Thethem) chun ka aang-laija eina haaitan (last breathed) khum mantan😭ahi.
THETHEM HINKHUO BEINUNG’A AMEL KILOPI NENHCHA TOH AKINGAINA;
Chutia kajinu (Thethem) in ka anglaija eina haitan jouchun maban chebe talou in lampi pangchun gari kangah den un, kajinu Chu kave’n kakoijin hakap in kahung kappan tan leiset chunga kangaipen le kalungsed pen kajinu chu koipummin kakapi2 jengtan ahile; kajinu tongkha gari neipa chu ahung kaldoh in kuongsung’a ahung kaldoh jouchun ka umchan Chu ave’n,
Aman (driver) jong ka umchan avetjou loujieh in amoh kaden kittan anahi. Hichun kakomma hung bohkhup in adelsu kitnin ngaidam ahinthum tan, keijong kalungna valjeng in kuongsung aning khatlang a thingkeh khat umchu kaki lah in kajinu tatkhapa Chu vohlih jeng ding katin; ahinla kanu sopipa chun eituh tang in hichun gari neipa komchun agan nathei pen in gari nunghei inlang le tol in tin asentoh kathuon ahile, gari chu ahin heijin ale tol kittan ahi. Chuin kajinu chu kanaai lut in kakoijin hakap in kakap2 kittan kanu sopi-pa’n jong mitlhi pum in eilhem ji in, hinlah lhepbi hoi kahilou phatchun ajo naleh amajoh ahung kapden jitan ahi; Keihon jong Longkai bazaar kahin phah u hin kanu le kapa toh kaki muto un, Kanu chun kajinu amounu itt-tah amu2 chun kappum in ahin dellut tan ahi. Kajah in “Boi ipi nati lhon mong2 ham! tin kajinu Chu alohle2 in, Kanu chun “hichehi hithei ponte, kamou nu’n eidalha thei ponte” ti’n thou in boi nakilom poije hungthou in tin kappum pum in alohle2 jeng in;
Kapa jong mipa khat (pasal khat) ahi jeng vang in naosen ka in akap den jeng in ahi, hichun gollhang pasal mi phabep pi’n kajinu luongchu ahin juijun kakhuo changei jin eihung thah peh un abanna amaho jongchu akinungle paikit taovin ahi. Inn kalhun uchun kapile kapu jong kajinu luong (death/dead body) ahin doplhah2 uchun amani jong kapdoh theisang jo umlou in “boi kanao tin ei koilhon in akap lhontan ahi, Alangkhatna kanu jong kajinu luongkom achun atouvin ahaka valjieh chun khohe-lou (unconscious) in alhuden kittan; Chun mi phabep in Kanu chu innsung lang a anadomlut un boipi thei2 in aboipi un ahile 10 minutes hojou hin khuochu ahin hekit tan ahi, Innsunga thilsuoh chuche nikhuo chu mitin din kipa nikhuo jong himaithei jinte. Ahinla keiho innsung mite din vang lungji’n le kana nikhuo chu ahitan ahi, keiho dia leisetna ingaitah toh kikhenni hijongle kou dia lom chule hungdia lom hojouse jong ahungkim phatchun, kajinu luongdamsa chu kuong (coffin) sunga ahin koilut taovin ahi. Chujongle atahsa in eidalhah pai nadingu sotpi vatlou ahitah jieh chun,
Kanaai phei in akomma katoutaan mitlhi pum le kappum pumchun amaai (face) a asam umho chu ka huuidoh pieh in ahile; adamlaaija kahinkhuo lhon hothah beh in kahin geldoh in, keijong kakap lha kittan ahi. Chomkhat jouvin kajinu luongdamsa chu leisiet sohkit dia vuidoh phatchu ahung himaitan, hichun kajinu Chu ka-itt diehset in kangai diehset jengin; Chule kahomtho diehset kitnin chuphatnin kahung kappan kittan “JANMANG HIMAILE KANOM’E!, nao hungthou in tutah a neida lhah jeng hitam!😭 nakilom poije. Sietlei’a kikhen ding ihitah jongleh khatvei behcha hijongle kamaija luong-lhaa kamitlhi hi😓hintheh hul tangem” ti’n kana kap2 jengtan, Hinlah phatnin mi angatheilou bang in phat chu analhing ahitai; kajinu luongdamsa chu ahin podoh taovin lhankhuh (cemetry) kalhun uchun, leisietna kaji ka-itt pen ahijieh chun chomkhat beh hijongle aluongchu koi nalai ding in kathu pehtan ahi. Chomkhat Chu akoi jun hinla phat geisang ding ahiphaat nachun nople da umlou in ahinvuui (buried) taovin ahile,
Kaden!…. ahahdan2 chula atepi ding aumpuon ahitai; kahin vui chaijun chuin mipite chu Innlang ajuon gamtan, hichun kaloipa (Gogou) ahungin kappum in kajinu lhankhuh (tomb) chunga chun ading tan ahie. Kajinu komchun ngaidam akithum in “tuni hitobang thu kajah vahlou jieh in, natah satah jong melmu in kahin lapjou tapoi lungsedtah in neingaidam in” ti’n ngaidam akithum in; Akithum jouva chun kakomma ahungin keikom injong ngaidam athum kitnin, ken kaloipa chu kakoijin kakap den kittan ahi. Innlang a chieding jong kajinu umlou nung sanga chieding kanuom tapuon, Ahinla kaloipa chun eihajol valjieh chun ibakilo dingham tichun innlang kahinjuon taovin ahi; Hichun phatle nikhuo ahung chal2 taan kajinu in eina dalhah nau lhani (two months) anavaal tan, Nikhatchu kanu toh thinglhang lou langin kachie lhonnin anahi. Lou kalhun lhon apatchun masanga kajinu damlai melchu kalungmit-lhaan ahung langin, phaat chesaho ngaaijin kamit-lhisoh😢 kittan; Amavang Kanu chu kamit-lhisuo kahet sah nompuon ahi, ajiehchu kanule kapa hin kaseival louleh kajinu chu keisanga alungsiet johlhonle angaijoh lhon anahi.
Kalhisuo chu ahetna ahile keisanga kanu joh akaajoh kitding chu kahet jiehchun kahetsah tapuon, kana toh dingchu katong in hitia na katohlhon jinglai chun suun (noon) natoh kichol (break) phaat ahung hikittan; Kanu hin loubuh sunga kuonchun kichol dingin eihin kou in, chutahchun masang’a kajinu damlaija eihin kou nachu kahin geldoh kittan ahile kalunghel vallin kadinna munchun katou den in kamoh kaden kittai. Chutichun kamitlhi kaki theh hul’in kahung dadohle kavet najouse amuolle🗻 alhaangho anguuijin kalung ahel’in, hichun aw-thong in kahung kap dohtan chuphatnin buh sunga um kanu chu ahungkap kittan; khatvei leh akouji’n akap kitji’n, akahle keijong kahung nuomte ti’n akapkit jitan ahie. Keijong kakigelle Kanu umchanchu kapoh joulou phatchun kadellut in, kanuchu kalhem kittan abangle kei kahung kapkitji’n; nilhum in natong jo sang umtalouvin innlang kahung kilekit lhontan ahi,
Phaat anachie jingtan kajinu nun eidalhah nau kumkhat ahung lhingkit taan ahi. Chutiphat chun apuuldou jong tillla/masanga sang chun athohji dan ahung-ol jep2 tan ahile, nilhah khatchu kanule kapa hin kajah achun “Boimin na lekha simban simjom kittan; Boi nagelthei dingle” tin kanule kapa chun ahinsei kitlhonne, kenjong “ipi nahile hung kigel nange” tin kanule kapa komchun kasei jin ahi. Amanin jong apha’e chuti ahile ti’n akichol lhontan, keijong ka room lang kaki jotnin kalum in kanule kapa thusei chu kagel in; hichun lekha thahsim ding chun kahung kigellha (conviction) kittan ahi, Phaat ahung chiejing in kumthah a school kaipat kittheina phaatchu ahung lhung kittan anahi. Kaloipa (Gogou) injong munchomma ama’njong lekha asim dingthu kanule kapa komma asei in ahile, kaloipa thusei chu kanule kapa’n jong pha anasalhon in hichun munchom’a lekha simdin kahung umlhon tan; hijiehchun thille lo avaat ho choding chun nikhat chu kaloipa toh bazaar lathil ngaichaho chohto gomin kaum nalhon ding kahol lhon in ahile,
Vangphat in munkhat chu umnading (rent) a ong (vacancy) khat kamu lhontan anahi. Inn’a kipesum (rent-fee) jong akiman jiehchun chulai innchu confirm kabol lhon tan, Chutichun thilchoh dingho akivaat ho chohkit dingin bazaar langchu kajuon pheikit lhontan; munkhatna thiljuohna (shop) achun kalut lhonnin ahile, nupi khat leh nungah khat chule chapang khat hin thil anacho un ahi. Kaloipa toh keinin jong thil ho chu kalheng lhontan ahile, kaloipa (Gogou) chun kathil lhen lhonchu adeijong aum sahpuon; adei aumlou jiehchun Dukan/shop munchom lut dingin kahung potdoh got lhon laitah hin, kalut lhon masanga thil anacho holah a nucha thumho jongchu ahung potdoh utoh kitohtaan ahi. Chupetchun nungahnu chu kahin mutan ahile amel kamu2 chun kajinu toh kilou kasavaal jengtan, Chuphatnin kamoh din-den in nungahnu chu mitlha lou hellin kave den2 tan ahile; nungahnu injong eihin ven athusei kajahlou vangchun lunghan melpu pummin aphun2 bang in eiven akihei mangtan ahi,
Hichun kaloipa’n eihin gaalkou in keijong kachephei taan chuin shop khatna kalut lhon in thilho kacho lhontai. Kachoh chai joulhonna chun innlang kaki nungle kitlhon tan ahi, Chomkhat jouvin inn kagalhung lhontaan chuapatchun chuche nungah kamunu chu kalungthim in kagel jingtan; Abang kuomle chun kajinu ngap2 hitam! tin kagel 🧏♂️nakom jong aumjin ahi, Phaatle nikhuo ho achal jingin kaloipa toh keini chu school kahung kaipan kit lhontan anahie. Nikhat chu kanungah munu chu kaloipa komma kajinu toh akilodan kasei tan, ahinla kaloipa in ahetthem puon imanjong eigel piehpuon ahi; Nichomkhat jouvin school kaaidin kaloipa toh kachie kitlhon tan ahile, Kailhaang (bazaar) achun amasa kajinu toh kilou kanasahnu chu Hotel khat ahin kamu kittan ahi. Kenjong chuchenu chu aminjong kahetlou ahinla kajinu toh kilou kasahvaal jiehchun, Kihouchop jengle bouchu kagellin chule hoilai umma ipi bolmi ham tichuhu kahin henuom kittan ahi; keini jong Gogou tochun school kakai lhon in chule school ahung kikhen ahin kaum nalhon building lang juondin kahung kitlhon tan ahile,
Jingkah langa kamuna hotel ma2 chun kamu kittan hinla kaloipa komma vang kaseidoh tapuon ahi. Chutia hotel’a aumchan kavet jinglai chun gaalla patsa chun eihin galmu tan, hichun lunghang tahbanga khun ei-mitlhep in akihei mangin alut kittan ahi; Kenjong hotel kamu najichu amaho a ahidingchu kahin gingmo (suspicion) taan, nikhat school kai kikhen jouhin kaloipa chu achang’in inn’ah kadalha in chupet achun bazaar a kamu naji hotel lamchu kajuon tan ahi. Kajinu toh kilou kasahji nujongchu anaummin hichun akomma hotel khat chun kagaluut jotan ahi, Keijong cha kadon in hotel neinu chu kakihoupi’n nungahnu minho kahin dongtan ahile; hotel neinu jongchu aphat jiehchun imajouse akimanchah danle aphat danho ahinsei jin, Ahinlah ahet khahlou michu amoh houpi lou ahidanho ahinsei dohtan ahi. Chupetchun hotel neinu-nupinu chun kakomma itobanga amanu chu kalungsed ham Chule hoilai ho kahiham? chubanle innsunga ipiti kaki manchah ham tiho jouse chu eidong tan,
Chuin kinjong kahinkhuo thusim holeh tua hilai munna athahbeh’a themjil kahi danho abonchaan kaseipieh tan ahile; nupinu chu akam kaden leojeng in hichun nupinu chun “Min najinu limchu kamunuom’e”, Chutia ahinsei phaatchun kenjong ka phone (mobile) kaladoh in kajinu lim (photo) hochu kavetsah tan ahi. Aman jong kilo asahvaal jiehchun akithing denjeng in abangle atah2 ham? atin, abangleh atahsan jipuon hichun phatechaan kahil chienpieh tan ahile; Jaan ahung hiding phatchun keijong kaumna inndan-saang (building) lang juonding kisa’n mangpha ho kahung kithotto lhonnin inlang kahin juontan ahi, Inn kalhun chun kaloipa komma thil umdanho kasei pieh in ahile atahsan puon ahi. Ahinla ajing in school chieta louvin nungahnu te hotel lang chun kapui taan, Hotel kalhun lhonchun kaloipa chun amulou laai ahijieh chun ima hephalou angol bangin aumi’n; Hotel neinu chun eimuchun “Min nahungham hungtou lhonno” ahintile kaloipa chun itihkah nakihet lhonham atin,
Chuin nupinu chun “Kikim jong apotdoh-e ahunglhun phatle hunglutpa ding ahije ngah lhontang o min” ahin ti’n cha (tea) einape lhonnin kadon lhontan ahi. Cha kadon joulhon hin Kikim jongchu ahung lhungtan kaloipa chun amu2 chun kajinu toh kilou asahval jiehchun achom manggo jengin, sotpi touding jongchula amu achun ahetthem loujieh chun mingol ham tin agel mantan ahi; Kaloipa chun kidang asah vaaljieh chun innlang chieding bou asom phatchun kakiphalam in, kenjong hotel neinu kom chun “chiepai kitlhon tange chule nidangle hungkit lhon tange” kati’n ahie. Nupinu chun ahetthiem jieh chun “atile nidangle hungji2 lhontan o” atin hichun kaloipa toh kahung potdoh lhontaan ahi, Kapot dohjou lhon chun Kikim injong keini potdoh nungin nupinu komma chun “ijou’a touteni lah’a khatpa chu angol ham chule ipiti ham?” tin ana dongtan; hichun nupinu chun “boi angol ahipoije chule ima jong atipoi” tin anasei in ahi, Chubanna nupinu chun “kim aloipa chun namu nikhuo apatchun nahin lungsed hile akilomme” tin anaseipih tan ahi.
Amavang Kiikim chun melmu khah lou in ipiti eilungsed thei dingham? atin anadonbut in ahi, hichun nupi nunjong imadang vang asei tapuon ahi; Langkhatna keini jong inn kalhun joulhon in kaloipa chun kajah in “bhai hotel a hunglut nuchu nati ham?” eiti’n, Kinjong heñge bhai amachu kati ahie katin ahile kaloipa chun baii najinu hinte chule mihem bang la hung hinte tihopou aseidoh leotan ahi. Hijongle kaseipieh in abul tillla kamu danho chule school kaipan masang langa kanamu masat danho abonchan kaseipieh sohkei taan ahile, hichun Gogou injong bhaii naji dingin jolkitta hite eiti’n; kenjong bhai kagel ahinai hinla kei jineisa kahitan gelthei puonte kati’n ahile, Ima seibe louvin athiptan ahi. Phaatle nikhuo ahung chaal jingin nikhat chu kadammo thim jiehchun school chielouvin inn na kaumtaan ahile, ka phone chu kahetlou-number (unknown no.) in call ahung in kenjong ka pick tan ahile; Kachie naji hotel neinu chu ana hitaan hichun eihin kou in tuni leh Kikim toh nakihou lhon ding ahie hijehchun hungtei2 in kaseisa ahitai,
Ahinti phatchun kenjong ima seibe talou in henge kahung dinghe katin phone chu kathat in kachie phei paitan ahi. Keijong hotel kalhun chun nupinu chun “Min nahung hitam!” atin kenjong henge katin touna chun katou in ahile, nupinu chun Min anatouta ong kin Kikim kahinsol ding ahi atin; hichun Kikimte hotel chun agalut in Kikim Chu ahinsol tahbeh tan, Chuphatnin kakihou lim2 lhon in langkhatna ken kaji mella jong kamu ahiphat chun kajah chathei kitpuon ama vang ajahjong acha in ahi. Kenjong imjou talou in kalunggel aum lungsed nachu kahin seitan ahile, Aman imadang seilou in “kagel theipoi” atin adang vang ima asei dehpuon ahi; hichun seibe ding kahet louphat chun innsung thuho kadongin kakihou limlhon tan, Chuin Kikim chun kajah in “U-min! kei hotel aumjieh in kaboije nuommo sahih o na kei kaboikit dingtai chiekit tange” atin apot dohtan ahi. Chuphat chun nupinu jong ahung lutnin Min nakihou lhon hitam? chule nasei hitam! nalungsedna thuho tin eihin dongin, kenjong kasei nai hinla agel theipoi’e kati’n hichun nupi nuchun olmo hih in kinbol nang’e ati’n;
Cha kadon jouphat hin meho choh ding kaneijih chun bazaar a meho kacho in akichaijin innlang kajuon tan ahi, Hapta khat (1-week) ho ahung chietan nikhatchu mecho in kachie kittan ahile kalungsed Kikim chu bazaar a thil ana chohpet toh kaga kitohkha in ahi. Chupetchun kenjong akom lang kanai phei in “Kim chomkhat cha hijongle neikimutopi thei dingham! seinom khat kaneije” tin katao tan ahile, amanjong ipihile hotel in hungo nasei nuom umjongle hotel lang in kihou nate ati’n; hichun kinjong kathil choh hohi inna gathah masa tadi inge katin, Chuin kakikhen lhontaan keijong kame chohho chu inna kaga thah jouvin kaki nungle paijin hotel lang kajuon taan ahi. Hotel kalhun chun kalungsed pen Kikim chu anaumtaan lungsed thu seipi jeng ding chula mi atamjieh chun hotel nung langa kakihou lhon in, Chutichun kenjong lungsedna thu kasei kittan ahile gelphah louchun Kikim jong alung hangtan; hichun eihin house pantan kajah in “amasa a kasei chunga jongchu kagel theipoi kati hitalou ham? ipidia nasei tei2 nalai ham?” ati’n alunghangin eidalha dentan ahi,
Chupetnin keijong lhasetah in kamitlhi kakitheh-in innlang kajuon tan ahi. Keijong hapta khat kadammo jouchun kahung damdoh tan nikhat chu Bank a sum ladoh din kachie in ahile, kalungsedpen Kikim toh lampi munkhat in kaki toh lhontaan hichun kenjong kamu2 chun kalungsedna asaan vaaljieh chun jumle jaathoh in akomma lungsedna thuchu kasei kittan; hinlah hetthem joh sangin eilunghan khum nalaijin chubanna eidalhah kigot ahijiehchun, Kinjong akhut langkhat chun kagah man’in “neida lhahih o Kim chomkhat seh2 hijongle kalungsednahi neisei sahthei dingham!” tin kadilsu in katao taan ahi. Akhut katuh nachu ahin thing in hinlah athinlhah joulou jiehchun, lunghan man in kakom lhonna um pasal phabep lekha/ju-aal (playing card) kichem hochu akouvin lungsedna beihel in Kikim chun pasal ho komchun “vo un” ati’n eivohsah taan ahi; Chule eivoho chun kichep nasan a einei jieh uvin kathuoh nachu kalelpi jiehchun khuo helou in eivohnau mun achun kathi milden tan ahi, Chutia lampi a khuo helou’a kalup laijin mi phabep hin eina delkhum un apet2 in Clinic langa eina pophei uvin chule eina jen uvin ahi.
Chomkhat jouchun kenjong khuo kahin hethei tan hichun epijieh ham? Chule ipithu ham? tin eidong uvin, kenjong abonchan kaseipieh in chuin nini jou hin ka-oldom phatchun keijong lou-inn’a konchun inn kajuon tai; Abanchu inn’a konnin avaatho jouse chu kakichoh in keile keichu kakisasah tan ahi, Haptani jouhin hotel neinu nupinu chun eihin call in kenjong ka pick in kaki houlhonne. Chuin nupinu chun kajah in “Min ipi boina naneija nahungji lou hitam!🤔 tuni lhahle hungo thilkhat kapieh dinghe” ati’n, kenjong “kaboijepme kaloipa kahinsol dinghe” katin phone chu kathat tan ahi; Hichun kaloipa (Gogou) jong agachetan ahile nupinu chun kaloipa jah chun ipidia naloipa hunglou ham ipithu um ham? ti’n anadongtan ahile, kaloipa chun kathiltuo hole eikibol najouse chu aseipieh tan ahi. Chuphatnin hotel neinu (nupinu) chu miphalouho chunga chun alunghang taan kaloipa hungdoh jouchun, Kikim chu nupinu chun akou in chule ama phone analadoh in masanga kajinu limchu ahin ladoh taan;
Kikim komma chun “Kim hiche limhi koilim ham?” ati’n ahile Kikim injong photo chu ave’n ahile, amalim akihisah taan hichun “keilim hilou ham?” ati’n chuphatnin nupinu chun Kikim jahchun “ipidia na U-min chu lungsedna umlou hella hitia chu mi nabol ham?; Na U-min khun mohmai2 a nalungsed ahipoi tua kavetsah photo hi nanglim ahipoi na U-min jinu ahibouve” ti’n aseipieh taan ahile, Chupetchun Kikim injong “jinei hita louham? kei eijol” ahintin anahi. Hichun kahinkhuo thusim jouse abon’in aseipieh in chule kajinu thidan leh ama kamunia kipat kalungsed danho jouse asei pih tan ahile, Kikim injong ahin hethem theitan athilbol jouse chu akinungsih (regret/repent) taan; langkhatna keijong kadam thieng nailou jiehchun hapta-thum lang potthei lou a jalkhun chung kaluo laichun, Kalungsedpen Kikim chun kei hetthem loujieh in hichan geijin bol jong leng eilungsed mong2 ahile hotel hungkit ding ahi tikinem in anangah jingin ahi. Ahinla tahsa dammosot kahitah jiehchun alunggel chu anahitapuon, hichun kaumna address hochu hotel neinu chu adongin nupinu injong ka address hoitah ahetlou jiehchun kaloipa no. chui anape’n ahi; Chuin kaloipa ahin call in kaumna lhon address ahetlou jiehchun Gogou ahinkou in, kaloipa jong achien ahile Kikim chun kaloipa nungchu ahinjui taan ahi. Kei eimu2 chun kalungsedpen Kikim chun jachat najouse pailha’n eikoijin akaptaan, kajah in “He-umin thil umdanho jouse kana hetthiem loujieh chun chuchan geija keijieh a genthei natin cheng nathuohlohi lungsed tah in neingai dam in ong he-umin” ati’n akap tan; Kenjong “nao kangaidamme kapta hih in ven!… kahinna (kahaina) hi aumjing laisen nalungsed jing ding kahitai, ven nao thina tailouvin khenjou puonte” kati’n amitlhi katheh hulpieh in amanjong “He-umin ven tunia kipat nainneipi chu kahijing ding ahitai” atie. Chule Kikim chun eikoijin chuin kakikoituo lhontaan, Chuche nikhuo akipatna chun nomtah in kalengkhom lhontaan ahi.
[Moral: Mihemi’n genthei hahsatna vang tampi akituoh jinai, hijongle kitahnale lungsetna dihtah chun galjona aneijie; Chule noisetah a michunga thil nabol banga, chomloukah’a nathemmona chun nahin holdoh loiding ahikitne]