Home Lelen Kipgen JANGMOL DINGPI(Part-III)

JANGMOL DINGPI(Part-III)

513
0

Lelen Kipgen.

7629033890


Kamang chu kagel le dinthei kasa tapon, chuphat in kaloiho kathoudoh in kamang chu kaseitan ahile eitahsan tapouvin ahi. Ahinlah keivang chu kanom thei tapon kasei tei tei tan ahile, “hiche mang hopou chu natahsan ham? Among monga hibang go nui mei nuiya hi iti jong kipotdoh thei ding ham, sun khovah pet beh hijongle pha ding, angolthim nahibouve.” tin totnop nachangin eineiyuvin ahi. Chuphat in kei jong ema seilouvin kaumtan, chanam kang(garlic) kakinu nam in emu theilouvin kaumtan ahi.

Jan nidan get vel ahitai. Hitichun koima emulouvin kalupna chung cheh uva chomkhat set pi kaum uvin, chuin kaloiho Kol(Burmese) pasal khat juntha dingin pamlanga apotdoh in ahi. Apotdoh na chula asot thim tan ahung kile tapon, chuphat in kei jong juntha dingin kapot doh tan ahile tollhang a bon lah a chun anakijam tan ahi. Ka dellut in amai kaven ahile tija tah melpun, mit tol henhun in anakijam in kichatna tah khat anei hile akilome. Chuphat in keijong kapeng jengin ahile kaloiho jong ahung lhaidoh uvin, kagolpau chu Camp sunga kadomlut uvin ahile hai jong ahai tapon ahi. I-kalo vang uvin alonaji aum chom tapon athi chu ahitai. Hitichun kagolpau athi phat chun kichat, tijat nan kadim taovin chomkhat set chu akihou johsang umlouvin, ka kimoh vet to taovin ahi.

Hitia kaloipau ahung thi phat chun kamang kasei chu ahin tahsan taovin ahi. Chuin ajan jan a in-lang hinjut ding kati taovin ahile kaloipau thilong chu poh ding le poh lou ding kasat kah kit taovin ahi. Poh lou ding jong chula nomthei kasah kit pouvin, poh ding jong chula jan nui ahikit toh, in chan kapoh lhung jou diu chu katahsan kit pouvin, go nui mei nui ahikit toh, chuphat in ka Camp mun uva chun avui nading ko kahin chou taovin ahi. Chemcha le moltum tho a avuina ding ko kachou ahijeh chun kachou thuh jou pouvin, kong chan lah kaphah phat uvin vui dingin kagong taovin ahi. Hitia vuiding kagut uva kiseimo tah a kaum laitah uvin, kaloiho numei khat chu akihel le le in, kho helouvin ahung lhukit tan ahi. Hiche pet tah a chu hui jong nung lou ahin, ahinlah kaloinu kho helouva ahung lhuh phat chun ka Camp sah uva thing phung khat chu hui sem bangin a-on le le jengin ahi. Chuin kaloinu uchu kadel lut uvin ahile ahai tapon athi ahikit tai. Chuphat in kichat tijat nan kadim uvin, akap loi hibangse kasoh taovin ahi. Amun a umsot ding chu ka kicha taovin hijeh chun kagolpau vuina dinga ko kacho uva chun ani lhonin kavui kop taovin ahi.

Jan nidan som le khat velin kavui chai uvin, chu jouvin kinotah in ka kigong uvin ka camp mun uchu kahin dalha taovin ahi. Lamkah a kangaichat diu apoimo hobou kahin kipoh uvin, kathil hou adang se chu kahin dalha taovin ahi. Gam kahung ge doh nilhah uva kamang ho toh chun kahingel gelin ahile kalung agimlheh jeng tan, aban’a ipi hung soh ding ham, tichu kei lungim nale ka kichat na ahitai. Go chula apha thei mong mong tapon, mei jin dan chula troch light ekho le emasang lam thum lam li bep kimupha, adap toh hitichun kei kahung masan kicha pum pumin in-lam kahin jon taovin ahi.

Jan nui ahijeh chun hoilai kaphah uhitam jong kahe tapovin, hoilang kajut uham jong kahe tapouvin ahi, Hitichun gam nuiya chun suh nading helouvin, kicha pum pum leh lungim tah in kavah le le taovin ahi. Go ajuh jeh chun keiho jong kalhop jou taovin, kathil hou jong alhop jou tan, ka troch light hou jong atamjo tui akot jeh chun avah gam tapon ahi.

Hitichun suh nading helouvin gamnuiya chun kavah le le taovin ahi. Kaloipau khat hi meithal achoiyin anung pen a hung ahi. Sao thim khat kajot doh jou uvin, kachol val beh jeh uchun, “chomkhat kichol nom uhite,” tin katou taovin ahile mi kalhom lheh taovin ahi. Chuphat in mi kahung kisim uvin ahile mini anaum tapon, kaloipau anukhah pen a hung pa leh ama masanga hung numei khat chu aum lhon tapon ahi. Chuphat in gamnuiya chun kakou taovin ahile chung langa gamlha thim khat a mikhat in eihin donbut uvin, chuin keihon jong hiche lang chu kahin jon taovin ahi. Gamlha thim kache doh jou uvin, kakou kit taovin ahile kanung lang uva chun ahung hou kit in, keiho jong kanung lang uvah chun kanung che kit taovin ahi. Ahinlah koima kamu chom deh pouvin, kakou kit uvin ahile chung lang amasa a ahou nalanga chun ahung hou kit tah ahi. Chuphat in ken jong dihthei kasah lou phat chun, “i-golnu leh i-golpau hi hol da tao hite, eiho kihinso nading joh kibuipi tao hite,” katin kahin dalha taovin ahi.

Hitichun kahung kit taovin ahile Laiva lei lah khat kahin pha kit taovin ahi. Laiva kiti hi Go(bamboo) jat khat ahin, aling aumin, aphung len lou, chule ama hi alel a, alhang changa keh ji ahi. Hiche lah chu kahin pha taovin, troch light jong thum bou kaneiyu ahitan, muthim nuiya chun ahahsa lheh jengin ahi. Kei kahung masan hitichun kahung kijot kit taovin ahile munkhat a hin thing phung bul khat a thilkhat kamun, mei ajin jeh chun akimu chen thei pon hijeh chun kanai pheiyin, kaven ahile kagolpau kaholmo pau chu anahi tan, chuphat in kei jong thu ema seithei talouvin kaum tan ahi. Atahsa akeh khat anaum tapon, ipi hamkhat in aneh hile akilome. Chuphat in kaloiho, “ipi lom lom esuhkhel uva hitabang pi hi i-chung uva lhung hitam?” tin akap lha soh taovin ahi. Aban ban a kahung thi phat uchun, “tua hi koipen i-hung ti ding ham” tin kihol lel nan kadim soh taovin ahi. Umsot ding kanup lou jeh chun, vui jong vuilouvin pon khat kahin khu uvin, kahin dalha taovin.

Mi som le mi thum kahiuvin, mi li athi phat chun mi ko bou kahi taovin ahi. Kalung aleng lheh jengin ahinlah kaloiho masanga chun lunglen tah dan in kaumin, amaho joh kalhamon jin ahi. Hitichun kahung kit taovin, go jong ahat cheh, ahat cheh jengin adap toh ka khou asih gamtan ahi. Munkhat’a hin mei te’a kisahlum ding tin, mei katih gotan ahile meituh(lighter) jouse jong tui akot phat chun akong thei tapon ahi. Chuphat in kahung kipatdoh uvin kahung kit taovin ahi. Muthim nuiya chun gentheitah in lam kahin jot taovin ahile munkhat’a hin ka masang uva mikhat adingin einungat uvin ahi. Chuphat in keiho jong aban che thei talouvin kading den taovin ahi. Chuin ahung kile heiyin ahile kaloupau Camp mun a kavui pao chu ahitan, amel mithi mel apun, keiho lang ahinjon tan ahi. Chuphat in keiho jong kahin nathei cheh uva kajam taovin ahile ka kiholmo taovin ahi.

Kachang kahi phat chun kalung aneovin, kakicha tan ahi. Chuphat in kaloiho holin gamnuiya chun kalhai le le tan ahi. Chom khat kah kikhan kahi vang uvin kaholmo jel taovin ahi. Ka dongmanu Jenny kalung agimpeh in, kahol hol jeng tan ahi. Hitia kaloiho hol a kalhai le le laijin, munkhat’a hin numei khat ka gin kajan, ken jong kadel lut in ahile Naga ho nungah khat, amin “Ruby” kiti nu chu ana hitan ahi. kei i-mu mu chun eihin dellut in kangong akoiyin akap tan ahi. Chuin ken jong, “i-gol ho hoilanga um gam uhitam?” tin kadongin ahile, aman jong ahe pon, aumdan chu kajam cheh naova ama jong achom a achanga anajam doh a, troch lignt achoilou jeh a chu suh nading helouva ana kap den dan ahitai.

Khovah kon lang jong ahitan, keini jong kaloiho holin suh lhei toulhei katho lhonin, ahinlah kamu chom lhon tapon ahi. Chuphat in kahin dalha lhon in, keini bou kahung lhontan ahi. Kajam nauva chu ka bag le ka meithal jong ka mansah ahitan, troch light le ka kong a chemcha neo khat ka kipoh bou chu aumtan ahi. Hitichun kahung lhontan ahile kho jong ahung vah tan ahi. kho avah phat chun kahing hut hut jengin ahi.

Kho ahung vah phat chun go jong ahung ol-dom tan, mei jong ahung kihoh tan ahi. Mol le lhang ho kaven, hoilang gam a um kahi lhon ham jong kahe tapon ahi. Chuphat in jut nading helouvin kahung moh va va lhon tan ahi. kagil lhon akel phat le gam thei ho kane ji lhonin hitichun kahung hung lhon tan ahile nilhah lang jong ahitan, munkhat’a hin meikhu kagalmu lhonin ahile kakipah lheh jeng lhonin ahi. Hiche meikhu kamu nalhon chu kahin jon lhon tan ahile Naga ho gamleng ho ge ga anahin, keini eimu mu uchun lungdong tah in eive uvin ahi. Chuin ken jong thil umdan ho kaseiyin ahile bu eineh sah lhonin, Chuin a kho lang uva eipui lhon tan ahi.

Tuineng vadung panga, mul chung khat’a kage nijan uva kamang’a pasal von kang a kivon khat ka camp uva hunga, akhut chal a ako ko chun anung ajui uva kei le Ruby bou eidalhah uchu kahin geldoh in ahi. Hitichun akho’u kalhung lhon tan, in langa ka inkote houvin jong athu ahet phat uvin, ajingin Police ho toh ahung taovin ahi. Ka inkote ho kamu chun kamoh ka tan ahi. Chuin amun amol ho chu eidong uvin, Police ho toh mi ejat hamkhat thilong po ding leh, kaloiho hol ding chun ache taovin ahi. Hitichun amun alhung uvin, ka Camp mun uva kavui teni uchu lahdoh ding agut uleh atahsa lhon anaum tapon ahi. Chule kaloiho amang ho jong chu ahol uvin amu kit tapouvin ahi. Hitichun hapta khat lang ahol uvin, amu lou phat uvin ahung kile taovin ahi. Kei leh Ruby jong mi hol’a che ho ahung kile gei uvin Naga ho kho achun i-umsah uvin, ahung kile phat uchun in lam jon dingin kahung taovin ahi.

BEITA.

©2020, Lelen Kipgen, All rights reserved.

Previous articleJANGMOL DINGPI(Part-II)
Next articleHENU, NEI NGAIDAMIN