BY:BOIMANG HAOKIP
Khosung khat a hin,nupa kilungtoh tah khat leh kilungtoh loutah khat hi ana Cheng khom uve..Nupa kilungtoh tah teni hin chapa khat leh chanu thum anei lhonin,khatteni nupa in vang chapa khat seh2 aneilhon in ahi.
NUPA KILUNGTOH TE INSUNG
Thangpu- Apa
Lhainu -Anu
Kakai -chapa Chang khat
Lhingcha-chanu lenpen
Hoicy-amilai
Kimcha-chanu neopen
NUPA KILUNGTOH LOUTE INSUNG
Lenpu-Apa
Nengboi-anu
Gigin-chapa Chang khat
Thangpu le Lhainu jong natoh a kivah louthei ahilou jeh in avaikon lhontan,amani jong kilungtoh tah in na atong jing lhontai…Langkhat a Lenpu le Nengboi vang koima otcha loua um ahijeh uchun natoh kiti chu abol behseh lhon pon,hijeh chun Lenpu jong vailhah seh leh Gollhang them khat chu aloikhom ji in hiti chun hinkho nom satah in amang nilhum lhum ji uve.Hijeh chun nilhah teng leh akina jilhon in ahileh a chapa lhon Gigin jong alungthim in kipana leh thanop na ema anei thei tapon,hiti chun inle Lou a umman louvin ama chamtah in hinkho amang pantai.Hitia amaho insung umchan chu kholai mi jouse ahelou leh a oimo lou koima aum tahlou jeh chun Gigin jong ajahcha ji in a in a jong aumnom ji tapoi.
Nengboi injong a chapa hinkho man dan avetleh nom asah loujeh in a chapa chu mipha leh mi ngailut Chang Gollhang ahidoh thei nadin ajochan in ahilchah ji in,hinlah Apa vailhun seh a amaho insung a awsang a kihou naleh kinah na aumjeh chun Gigin jong anu’n ahilna jouse hoia umham aheji tapoi.Hijeh chun Gigin jong ahinkho nopmo jouse haimil nading ti in ahung kisa chavai pantan ahi.Amaho insung chu akihilto dingbei in aum tauve.
Thangpu te vang kingailu tah leh kijato tah a Cheng ahijeh uvin miho kihil naleh pachat achang uvin ahi.Thangpu teni nupa jong a kihou jilhon in eti hinkho man a chate jong mitdoh sah ding ham ti chu aboipi jing lhon in ahi..Thangpu injong nilhah khat hi achate akoukhom in,
Thangpu…Chate ho eiho hi mite banga nehlehchah sumlepai ninglhing ehi loujeh uvin naloi lepai te nei2 leh neh2 jong kape joulhonpoi,hijong leh lungneo naleh lhaset na ema nanei Lou diu ahi,ajeh chu keile nanu in kabolthei chan lhon kabol lhon a hichan hi ephah u ahi in,hijeh chun nangho injong seingai tah a hinkho naman uva,kithokhom jing puma eum diu ahi
Kakai…Hepa keivang kaloiho tabang2 a nomsatah a hinkho man ding kanop vangin,eiho kingailut nahin kadei kangai jouse eisuhmil sah in koima ka otcha poi tin apa chu agah kipasah e.Achanu tevang ema seilouvin aum uve.Amaho hi kingailu tah a um ahijeh uvin akinahlam ujong koiman ahepon koima aseise ujong aumpoi.
Lang khat a Lenpu umchan chula Gollhang chapang ho abangjeng tan,achapa Gigin jong la apa hinkho man jeh chun amajong achavai deh kittan,Nengboi vang chu jingkah nilhah in ajileh acha hinkho man pohnat na in alhi akang thei mong2 tapon ahi.
Phat chomkhat jouvin Lenpu jong Gollhang ho hinkho man anopdan ahin dalha jou tapon,amajong hiti chun akhosung uva meithai nu chanu Hohoi chu abel jingtan ahi…Hohoi chu eti ajol vangin la akidoi mong2 pon,hijeh chun aman jong amani nucha chu sumlepai a lheplhah teiding angaito tan,hijeh chun ama insung kivet talouvin Hohoi teni dingchu avat jouse in ama ahung pangtan ahileh kholai miho ginmo ahung Chang tai.
Lenpu umchan chu Nengboi leh Gigin in ahin hedoh lhon tan,hijeh chun aumchan akhel natei2 ding in ajol2 jeng lhon tai,Gigin jong Gollhang chapang ahijeh chun apa umchan chu ajachat pi Val teng leh apa chu vohding ahingo jitan,hinlah anu in aphoh ji in ahi…Lenpu hinkho man dan la akikhel mong2 lou phat in Gigin jong achekhel jep2 tan,hijeh chun amanjong Akhosung uva mi seiphat leh pachat changjing nungah melhoi tah Lhingcha chu ahin jolpantan ahi.Hiti chun amani pacha nungah jolchu mijouse kihoulim na in apang tan,abang khat chun Gigin Napa toh nakihoutoh lhon khat ham,koi namasat lhon dhm ti in totna in jong aneiji uve..
Lenpu jong Hohoi eti ajol vangin Hohoi in la HEPA ati thou2 in,najinacha um gehguh a Epi nangaito a keikoma Lungset thu nahung seiham?oleh kisonpi dingleh monpi ding neilou meithai nucha kahi lhon jeh a nei noise lhonham,najinacha in keini nucha hi epia eigel lhon a,khosung mi in Epi agel diu ham,tukal keini komin hungji tahih in,chuleh hitia pansat nading ahileh nakithopi najong kangai cha lhonpoi keini ding in lungkham hih in tin ahouse jingtan ahileh Lenpu jong ahung jum lunghan tan hichea patchun meithai teni nucha jumso nading leh genthei nading chu agel pantan,a engbol pantai..
Nengboi invang ajipa chu eti ajolvangin akidoi dehpon,alunghan le la athoh kitji in,amading chun lung ol nading aum thei tapoi.Achapa la apa bep2 ahikit in,hijeh chun phatseh in Nengboi chu miho in naji nacha kivet tupjoulou,nangho hi khosung suminse nahi uve tin ahouse jing taovin ahileh amajong alonaje ahet tahlou jeh chun jingkah nilhah in akap2 jengtan ahi…
Gigin HUNG KISEM PHAT..
Hitia anu jingkah nilhah a aka jingleh milah a jong potngam loua hinkho nommo tah a aman chu Gigin injong avetleh ave joujipon,ahinkho mandan ho akisih jilheh e.Hinlah aloiho kom agei kitteng achonna ngai2 in achon kitji tan anu hinkho manchu asumil kitji tai..
Gigin injong Hoicy chu ahin Lungset pantan,hijeh chun aloiho komin aseiyin ahinjol pan taovin ahi.Hinlah Hoicy invang Gigin te insung dinmun ahet jeh chun kilungset pidingin adeipon ahi.Hiti chun Gigin in Hoicy chu namphu thimtah a ahinjol jing phatchun Hoicy inkote injong ahin hedoh taovin,hinlah Gigin te adeimo nathu u ema seilouvin Hoicy joh chu chingthei ding in aseipeh uve.
Gigin le aloiho injong Hoicy chu nikhat aloinu toh thingpo a ache nalhon in ajui taovin,
Gigin..Hoicy hibang loma kalungset a,kangolpi liujong nahenai,epi ding jeh pentah a kalungset na nagelmo ham?tin adongtai
Hoicy..Heogin ken nang kadeimo nading ema aumpoi,tin emadang aseipeh tapoi..
Gigin..Ahileh epijeh ham tuni chana nang ngaina a hinkho genthei tah a kaman na hi,neilungset nading ahipouleh Epi ham kabol dinga nadei seiyin
Hoicy…Heo chutia kathusei juidinga nakitep ngam mong dingleh kalunggel kasei ding ahi,hinlah nagelthei louding leh vang neisuhboi jing ding kanom poi
Gigin..Epi ham seiyin
Hoicy..Heo numei louvin pasal ahitheipoi,hijeh chun numei hinkho nahetthem a na ngailut ding kanom e
Gigin..Kangailut na hi atepi bei ahitai
Hoicy..Heo keiseh nei ngailut ding ahipoi,ven,nachunnu lonlhi khu epijeh a tangmo a ham,nakipasah thei hilouham tia aseichun
Gigin jong akigel leh achunnu in phatseh a akapi2 jeng ahin geldoh tai.
Hichun Gigin jong Hoicy in aseiding ho ahet tah jeh chun achunnu lonlhi lonna chu kipasah ding in akigellha tai.Hitia akigellhah jouchun Hoicy injong nikho phabep jouteng kimuto kitdingin aseipeh in achetai…Gigin jong nilhah in agalhun chun anu in Ann anahon pettah ahijeh chun anu chu kithopi nathei2 in a kithopi tan ahileh anujong alungdong lheh in boi Epi bol nahi ham nomin kichol in keima in bolnange tin apho vangin Gigin in anu chu a kithopi tei2 e..
Gigin hinkho Hung kikhel danchu anu jong alungdong tan,pijeh ahidem tia ahinkhol laiyin Hoicy in apuihoi them dan ahi ahet doh chun akipah lheh jeng in,tuvang kaji khankho dinga bou lungkham ding kahitan,kachapa toh kitho a kaji jong lampi pha a puilut thei kahitai tin akipah jing pantan ahi..Hinlah akipa lheh vangchun Hoicy koma kipathu seiding chu a kiphatlam jep jeh chun akihetmosah abang nalaiye ..
Hiti chun hapta khat jouvin Hoicy injong Gigin toh kilungset hinkho ahin mangpan tan,Gigin jong Hoicy alungset najeh chun ahinkho lui chengse dalha in anu dinga kineppi umtah chapa asohtai..kholai miho jouse jong Gigin hinkho kikhel chu alungdong taovin kihoulim na in ahin nei pan taovin ahileh Thangpu teni nupa injong ahin hedoh lhontan Hijeh chun Hoicy chu hoitah in ahoulim pilhon tai.
Thangpu…Hoicy boi Gigin toh nathu lhon hi akithang lheh tan,kachanu lhon nahi vangin nangma deilou nalampi in la kasol tei2 nom lhonpon,phate in kigel in ati peh tai.
Hoicy…Heno HEPA nei ngaidam lhonin,kenjong Gigin te hinkho mandan hi kahesohkei in hitabang hinkho mankhompi ding in kana gelthei poi,hinlah hinkho chavai tah a mangkhat lampi pha a kapuilut thei leh keidinga jong ham phat na hidingham tia kana kilungsetpi ahitai
Lhainu..Boinu nasei chu adih e,h inlah lampi dih a chu a khonna gei napuilut joua,napan jou ding hinam?
Hoicy…Heno lampi dih a puilut nading seh2 a jong hahsat na tampi kathoh ahitai,hijong leh thohhat tah in pangjing ing kating,pathen toh kilhakang louvin pangjing leng jounange tin asei tai.
Hichan geia asei phat chun anulehpa injong chutia hichan geia chu nakigellhah ahitahleh lunglhadai louvin pangjing in,mikhat lampi dih a puilut thei kiti chu pathen in a jumso louhel ding ahi tin aphatsah peh lhon tai..
Gigin jong aloiho kom aum teng hinkho lui kimanchah angai cha ji lheh in hijong leh Hoicy leh anu pankhom najal in amajong lampi dih a ache jing in ahi..Gigin kisem phat a Pat chun apa hinkho man vang akhohcheh tan ahileh koima cha Lenpu ngailu aum tapon,mijouse in athidoh ding kalbou angahlal gamjo taovin ahi..Nengboi jong hiti chun ajipa kihoupi theilou khopin kingolsah jongleh a chapa toh akithothei phat chun alungmong domtan ahi.
Phat chomkhat jouvin Lenpu injong julesa neh jeh in abang leh mitoh akina ji in,abangleh inlhung louvin avaitham den jitan,ahileh Nengboi kana ding jeng bouvin aumdoh jingtai.Nupa dangho kilungtoh tah a na atoh ham,houin akai ham teng Nengboi vang mite otcha in alhi alongji tan,etehleh keijong kaji toh kilungtoh tah in hinkho kamang dem tin akigel2 ji in ahi..Aha kigel chan in ajichunga aka na ding atamcheh cheh in,aji phat ding aha khoh sah chan in ajipa setna apungcheh2 tai..
Lenpu injong meithai nu chanu Hohoi chu jumleja helou khopin asuboi jingtan,hinlah minomsa tah ahijeh chun koiman la aphohnagm dehpon ajile acha chu milah a lhangamlou vin aumlo lhontai..Gigin injong apa hinkho Manchu avetleh apona lheh in,anu seh2 in asemphat jouding atahsan tahlou jeh chun apa in lhun angahji in,apachu oltah in ahilji in,mite banga kilungtoh tah a inchen semkhom ding in ajolji in ahi.Hinlah apa invang chapang kiumthim in Napa hilding a peng nahi ham tin aphoh ji in ahi.Gigin teni nucha in ol2 a eti ahil lhon vangchun apa hinkho chu a kikhel dehpon ahileh amani jong alungdong lheh lhontan,mohvet dingla hithei lou puihoi dingla hahsa ahijeh chun Gigin injong anu lhiso nachu amohvet jitai…
Alonaje ahet lhon louphat chun Gigin injong jinei doh jenga insung a apa chu don tahlou ding ajitoh anutoh hinkho man ding angaito in ajinei tai..Hitia ajinei a apa adonda uchu agel uleh nom asah kit lou jeh uchun amaho injong TAONA tilouvin lampi dang aumpoi ati uvin hiti chun phatseh in apa ding uchun TAONA amangjiu vin ahiltoh atho jiuve…
Lenpu injong phat sotpi chu Epi nasei uham jong atipon,kajikacha eti hinkho amanham tijong geldoh louvin ama nopsah natah in hinkho ahinmang jomjing tan ahi..
Lenpu jong ahinkho man aji acha te dinga kana leh Jumna ngen ahi jeh chun,achapa injong alonaje ahet tahlou jeh chun akapi jing tan,hepa kachunnu akap kap e nahinkho mandan khel inlang hung kipasah tan,kachunnu kana koima avejou aumpon,koima a kipasah ding jong aumpoi tin avel2 in atao2 jeng in ahi.Hinlah apa invang a chapa TAONA kisan jong eja in agelpeh pon achonna ngai2 in achon2 jeng in ahileh achapa jong alunghangtan,anu komchun apa chu in lutsah tahlou ding tigei in aseiyin,hinlah anu invang boi pathen koma TAONA in lhasam poute Napa chu deimo jong leuhen epaithei u ahi pon,nikho khat leh pathen in alungthim a thu ahinsei a ahungkile kitding joh thohhat tah in ngah mai Ute tin achapa chu ajol ji e .
Nilhah khat hi Lenpu jong jukham pum2 in inlam ahung kiletan,ahileh leitol aphah laitah in insung a taokhomna kiman chu ajatan,amanjong pamlangin angah tan ahileh chomkhat jouvin a kichai phat uvin agalut leh aji acha te lonlhi puma ana lamto uva hinlah ema seilou a thipchet a ajen le uchu avetleh amajong alungdong tan,epi dinga thipchet nahiu ham tia adoh leh,
Gigin..apa chu anailut in HEPA hitabang hinkho hi eteh chan naman nahlai ding ham,mipa nahijeh in namopoh na hi alen in a kingolsah thei nahi poi,mite hinkho otcha a eteh chan hinkho neimansah nahlai diuham HEPA KA CHUNNU AKAP KAP E mite ajitoh kilungtoh tah a Ann nekhom a nuikhom a kei CHUNNU edia jilecha neilou banga sunlejan a lonlhia long2 jeng a ham,kachunnu kipasah ding nanglekei bou ehi e hepa kachunnu lonlhi puma hinkho aman na phat asotvaltai tia lonlhi puma asei chu amajong agelleh alaina hitan tin,ema seilou vin alupna akijot tai.
Hiti chun khovah kon hin ahung khangtan ahileh atahsa pumpi chu athohlal lheh jeng in e akilo hamjong ahepon,hiti chun emumo Jen a aum lai chun aloinu in ahin hedoh tan,hichun phatecha in ajen le in ahileh ajinu in angailut dan chu ahin hedoh tan Hijeh chun aloinu chu akhut atupeh in Nengboi keijeh a nalhilon na phat asotvaltai,keijeh a milah a lhangamlou a hinkho naman a jumleja nathoh najong asot valtai,mipa khat hina a insung vetup a vaihom ding kahi lam kihet louvin leiset nopsah na hinkho kaman na asot lheh tai,hijong leh tujan in Lungset tah in nei ngaidam tei2 in tin alhi akitheh tan ahileh ajinu jong akipa Val jeh chun ajipa chu angongkoi in Heo ema jouse hi pathen in thilgon khat nei a agon ahi bouve Hijeh chun lhisoh tahih in tin a emu kit lhontai.
Jingkho avah tan Lenpu vang nidang ahinkho mantoh bang louvin aumtan ahileh a chapa leh amounu injong Kidang asa lhon tan ahi.nilhah in insung maicham asem taovin ahileh Lenpu jong akisih na asan jeh in ahoulim chaithei talouvin AKAP dentan ajileh chate chungi ngaidam thumtoh kipathu sei akop in ahi..Hiche nia Pat chun amaho insung masanga kilungtoh lou tah techu insung minu TAONA thahat najal chun vetjuithei insung ahung sohdoh taove…
*Mihem hinkho khat semphat nading a Hoicy in koima chan a deilou Gigin chu ana kilungset pi ahi.Mihem hinkho khat puijang thei nading in manchah tampi aumin,aman vang Lungset na ana mangcha e..
Chuleh Nengboi jong lonlhi puma lung lhadai louva ataona jalin koiman amunomlou phat tampi chejou nungin ajipa hinkho akile kit e..
Mihem in ajolou lampi a jong pathen in lolhinna leh kipana akoie.
Chuleh kilungset na lampi a jong nopsah na jengseh hilou vin ahatmo khat hatsah naleh lampi juikhel khat lamdih a puilut thei na aume…
Hichu ekilhenthem uleh mi ham pha ehidiu ahi…
BEITA