Leiset a hi ani a neithei ham ?
HAODOHNA – Prosperity
LEH LUNGLHAINA -Contentment
HI HOIA UM HAM?
A short Reflection on Life with special reference to my own Life Pathen loupi nading a phondohna
Asun:
N.Lhungdim
Thangting House
Molnom- West

Date- 29/07/2020
Psychologist hon phatah a akhol khol uleh leiset a mihem ten adelpen uhi thil 2 aum in hi te 2 chu Prosperity leh Contentment ahi atiovin ahi.
Ahileh Prosperity kiti hi ipi ham? School chapang Dictionary a ivet leh Prosperity chu Phat theina, Vangphatna, Lolhinna, Haodohna tin ale in Songmantam Dictionary a ivet leh Khantouna, Lolhinna tin ale in ahi. Chuleh Contentment kiti chu ahileh School Chapang Dictionary in Lunglhaina ati in Chennagam Dictionary in Lungkimna, Lunglhaina tin ale in Songmantam Dictionary in Apha Khamset e tia phondohna, lunglhaina tin ale in ahi.
Leiset a mihem in adang dang del loi jong um nante. Vetsahna dingin adam theilou hon dam ding deina in mihon hiche ne le chun hiche bol le chun na dam ding ahi ti jouse abol in achunga isei teni uh phattheina leh vangphatna, lunglhaina hi mijousen adeisoh keia kingaicha a kidel cheh tobang ahi. Hiche teni ngaicha a deilou ho chu milhing lou kiti ho chu hinte.
Achunga isei bang uvin mihem ihungpen uva ikhanlet uva chihna, thepna ihin hol uva aban a ji le cha neihen lang nei hih jongleh dalhah umlou hel a mijouse hin inchen khosah thei ding aban kipa a lunglhai ding tihi akitup pen ahi. Achomlam a sei dingin hesoh genthei i thoh a tahsa leh lungthim a ikihambol na jouse uhi hiche teni Prosperity leh Contentment chu English a Goal kiti football peh hon Goal khum dinga atha ajung asen uva Team khat a player 11 umho jouse khu a team lang chet a atup leh adoipen uchu galjona dinga goal khum tam ding tilou adang aumpon ahi.
Team langkhat in goal 2 akhum leh alangkhat in goal 3 khum teiding tichu atup thupi pen uh hiche chu team khat mi 11 umho chun kitoh chet a pankhom a hiche goal chu lhun tei ding atup uh ahi.
Hitobang thim chun pasal khat leh numei khat ahung kichen lhona inchen louchen ahin semlhon aban a cha le nao ahin neilhon leh hiche family chu Prosperity hiding chuleh Contentment hina dinga nu le pa chate jouse kitho dela toh thei bolthei jouse boldi hiche chu insunga ding a chu a Duty uleh a Responsibilty u ahisoh kei in ahi.
Keima hinkho a konin kisei taleh thinglhang chong Loikhai kho a ana peng hijong leng hiche kho a chu lekhasim na ding school umlou ahijeh in kanu chu education langa visionary khat ana hijeh in lekha simthei ding kahung hi phat in kapa komah NEIG Mission lamkai ho kom ah kichon dingin gaki thum in atileh kapa chu mipha tah natoh hattah ahivanga hiche tobang lungput leh lunggel ho ana nei behseh lou mi hijongleh kanu thusei chu angai in Mission lamkai ho koma asei leh Thangting lhang ah kho 21 aum in na nop nop na kho a naki chon thei ahi tia ana seipeh jehin chuche phat lai a School nai na pen Old Churachand Mission School umna to kinaipen Tolphei kho a kichon dinga asei leh Mission lamkai hon Japan gal jou 1946 chun Tolphei kho a kichon ding in thupeh ahin nei uvin hiti jeha chu 1946 January a chu Loikhai a kipat Tolphei kho a kahung kichonlut uh ahi. Ahinla tulai banga kho a School umlai hileh Tolphei a School kakai ding ahi. Tolphei a kona School naina pen chu Old Churachand masang a Songpi kiti a NEIG Mission Junior High School um a abana naipen chu Thingkangphai L.P School tulai a Pangzol kho to kom tah a khu Bi a kisa School ana um in Mission School a kailou a ipi dinga Thingkangphai L.P School a kana kipat gam iti leh Tolphei a kona Thingkangphai School a ana kai phabep khat aum uvin amaho chu Limjadem leh Helkholun ho ahiuvin ahi. Kanu leh kapa in amaho toh kilhon jing ding in eina gong uvin hijeh a chu ka School kai patna chu Thingkangphai L.P School ana hin ahi. Kho polam a che khalou kaneo a kipat a mi jahcha se kana hijeh hiding ham jingkah School kai kon seh leh School kai nomlou in kana kiphin jing in kapa in School kai ding akhohsah jehin jingkah sehin ina jep jui in ahi. Tolphei khomi ho chun Hemthang in jingkah seh leh achapa ajep jonghi ama cha tah tah hilou hibou inte jong ana ti uvin kapa chun ama cha ahilou leh micha chu hiti chun hambol in tin ana jeplou ding ahi. Nu le pa ten achate thepna nei ding khonung leh amaho sanga panmun dinmun phajo leh hoijo ahin mu uva Prosperity leh Contentment anei theina ding uva lung le tha ana pat uh hitei ding ahi. Hiche chun avetsah chu mijouse hin ama panmun leh dinmun sanga hoijo leh phajo Prosperity leh Contentment muna ding ana tup cheh ahi ti akimuthei in ahi.
Hiche Thingkangphai L.P School a chun Ahanba a kipat in Manga suba class-ii to kibang ana hil un oja 3 aum ahinla chapang chu kahet danin alhompen in 200 beh um inte. Oja ho chu Ojapu Vungjathang, Ojapu Tongpu leh Ojapu Khatchin ahi. Kanakailai a ka Ojapu chu Ojapu Vungjathang ahi. Kanung gel leh kahet dan in ka class uva chun mi atam in touna kachang hih in mijahcha se ka hijeh in class room corner aninga kana ding jui in ahi. Hiche tobang School a hung kipan thinglhang chong Loikhai a peng 2018 March a akho a gari lhailut theibep Tolphei a kipat a niseh a Thingkangphai a keng a School kai a ana che pa chun Pathen lungset na leh kanu leh kapa in lhinglal tah leh lhasam tah hijong leh Thangting lhang pumpi a Kipana Thupha ana hil lhang lhon jeha Pathen in achombeh tobang a eilungset a eiven jeh uvin thithei natthei na ana kitoh in hingle dam a eina hoidam uva achate pasal 5 kabon uva lekha kahin sim uva kau Tongvom in 1947 a Matric ana pass a kei themjilna sangpen M A ka pass a kanaopa B A Hons abana pa B D alhumpen MBBS ahung hithei hi ho hi chihna thepna langa iki bahpi mi tamtah kipha jou hih jongleh mi tamtah lah a kahung kiphoudoh thei uhi keima ho chihna thepna, thohhatna chunga Pathen phattheina vangphatna jat chom chom eina lhut uva eina peh uva kalhunna ding uleh kaphah na ding uk sanga sangjo kahung lhun thei uhi kidang tah ahi. Hijeh a chu 2019 a kahinkho thusim kasut chu abu min chu SURVIVAL OF
THE UNFIT
kana ti ahi. Tena tamtah a Unfit pa chu ichan hamkhat geia Fit kahung hidoh na thusimbu History ahi.
Apenna kho dihlou a School kaipatna School dihlou anu apa lekha themlou apa in Bible sim theina bep thepna nei anu in lekha mong mong simtheilou [totally illiterate] achenna Tolphei kho a jong School umlou michate Manipur a School hoipen Johnstone High School a Matric a pass leh kei 1960 lai a Imphal khopi a High School mi deilou pen The New Girls High & Adult High School,Khuyathong a Matric ana pass hiche pa chun ol ol a M.A jong ahung pass leh 1969 kuma Guwahati University M.A History a 2nd class 3rd position hinmu B.T jong hung pass kit ajo jo na a IAS etc. Exam 1972 jong khatvei bolna a hin jihdoh Central Service 10 val ho lah a miho kichu pen Indian Revenue Service Income Tax kahin muthei chu midang in kidang ha sa hih jong leh ken kidang kasa in hiche a chunga isei uh kahinkho a Contentment kiti chu kahin mu ahi. Hiche hinkho a kidel Prosperity chu ami chom cheh in alah dan chom cheh ahi. Ken Prosperity kati chu mi tamtah a dinga Prosperity hitheilou ding ahi. Bi in a Penga bi in a Ji ana neipa, Bi in a a Career hin pan pa in Cheh in a Langva in a kahung chen a in neocha khat jong hilou Compound um sung a touna Sofa set 4 leh 5 um chuche ho jouse chunga Churachandpur a Private Library lenpen leh hoipen neichu kei lah dan leh geldan a Prosperity a kagel ahi. India a Colour Tv hung kiso til 1984 lai a Colour Tv nei jou dinga ana kigel loupa tua ka insunga Colour Tv 4 leh 5 kanei hi Prosperity ahi louleh keidinga ipi ba hiding ham?
Achaina in nei le nga, in le lou kalung lhai mo hih in
kachate chung changa amaho dinga phapen leh hoipen tia kana gel phabep khat hi ama ho dinga jong phalou keidinga jong phalou ho tailou hi kahinkho sunga lunglhai louna adang imacha kaneipob ahi. Ken mi kangailut sangin mi eikhohsah ding leh ei ngailu ding atam jo aum in Govt. Service kum 28 val katoh sung jong chun milhasam tah hijongleng kachung a saplen ka Boss hon kidang tah tah in eina lungset leh eina khohsah uvin damsel leh bit keiyin kahung retired thei in hiti ho jouse hi kachunga Pathen phatna joh ahi katin ahi.
Prosperity leh Contenment lhingkeiya ani ni a nei hi mihem
10,000 ah a khat aum jounadem ? Adih tah a chu ama 2 hi hoitah ileh kitoh chet a um khom theilou tobang hi lhon joh ahi.Ahileh Nang in iti nagel em ?
Mihao hon Contenment nei lou , Contenment neihon Haona imacha neikit lou mihao hao
ho hi mi alho m nakah uva lunglhai sel um behseh lou. Ngaibe leh deibe cheh cheh u beitih leh tantih nei hi mihao lakh khat a jong khat umhih jong leh mivaicha kipah leh lunglhai hi tamtah um a muthei joh ahin ahi.
Thusimbu Machal jing thei na ding a pan lanom ho kipah tah in lem ahijing in ahi anoiya button “Click Here” khu meh utin details anasim ute.