Home N Lhungdim A GUNNA LEH A HOINA LEH A TAMNA ...

A GUNNA LEH A HOINA [QUALITY] LEH A TAMNA [QUANTITY] HI HOICHE JOH HI DEI A LHEN JOH DING IN A UM DEM?

384
0

Rev.Dr.C L Rema IAS 1960 Batch Assam Cadre ,Govt of India Deputy Secretary, Ministry of Defence ahilaiya Missionary ding a anahai.

North East India a Christianity hi agunna Quality leh ahoina genuineness sang a atamna Quantity and number hin alepjoh ham?
Abul til in Animist inahiovin abana Christian ihung hiuvin aban a Good Christian hi kum 50 val ihinphah joua a Better Christian hiphat ahitan ahivang in STANDSTIL tichu iding dan nalaiyun tua Houbung Lamkai ho hin ahithei chan a Tahsa,Lungthim leh Lhagao lama BETTER Christian tup cheh phat ahitai.

Asun:
N.Lhungdim
Thangting House
Molnom- West

n lhungdim
N-Lhungdim

Date- 02/08/2020

Leiset chungah thil tamtah hi mihem in ATAM lang akidei in ahinla phatah a ivet leh amoh tam sangin AGUNNA naleh ahoina joh hi aphachom in dei aum jo jui in ahi.
Vetsahna ding in ka tute hou khat NUPA in . cha pasal 10 lhingdeh anei in mi tamtah in chanu sanga chapa deijo hi tamjong leh hiche katupa u chapa tam neipa chu abon tobang in man theilou drug addict, ju addict ahiuvin khat ham ni ham manthei ahibep in ahi. Hiche sanga chu chapa khat leh ni nei apa hina sang sangjo hi anu leh apa kingai nathei inchen louchen bol ahileh phajo lou ding ham?
Ahinla mi kimkhat in aseina ah adih nakhat jong aum chapa tamtah inei leh abon in phahih jong leh khat le ni apha tei e tiloi jong aum in ahi. Ahinla hetding chu cha nei kiti chu apen a kipat a avah khang na ding aneh achah ding adammo a jen na ding sum le pai sil le chen tamtah nei atah tah a chu tulai a cha tam nei chu tillai a pi le pu te hin cha tam tah anei nei chu tobang ahitapon abon a chihna thepna anei na ding uvin lekha sim sah angai in school fee, uniform, text book tulai tah a chapang khat school admission bolna ding a Rs. 4000/-, Rs. 5000/- ineilou leh ahitheilou ahitai.

Tuni a iseinom pen uchu achunga isei u thulang chu ahi behseh pon North East a Christianity hi agun na ahoi na Quality sangin ataman leh apunna a Quantity joh atam in houbung kiloikhom na leh Houbung Lamkai ho tup le doi jong hi Christianity a Quality hoisah ding joh sang in Christianity hi a Quantity tamsah dingjoh hi kitetna dan in aum in hiche hi vangset umtah ahin ahi.
QUALITY LHOM CHRISTIAN ,
QUANTITY
TAM.

Kamu leh kahetdan in North East India a Christianity hi a Quality hi Mizoram ah asangpen in aban ah Meghalaya chuleh Manipur leh Nagaland hi a Quantity tamna ahivang a Quality nemna hiding in kamu in ahi. Mizoram ah houbung kiloikhom na tam behseh lou adang dang um jongleh kilokhomna ni
Presbyterian Church leh Baptist Church
aum in adang Roman Catholic, UPC, 7th Day Adventist, Salvation Army um jongleh seikham ahi behseh hih in ahi. Meghalaya ah Presbyterian Church tailou adang hohi seikham ahikit poi. Nagaland ah Baptist Church atam in ahivang in tribe atam behseh jehin ahat ding leh ahoi ding bang in ahat pon chuleh ahoi pon ahi. Ajehchu Mizoram ah Mizo ahijeng in Nagaland ah Naga ahijeng in Meghalaya ah Khasi ahijeng in ahi. Mizoram Presbyterian Church ahin member lakh 6 val aum in Nagaland a chu major tribejong 14 tah um ahi. Atampen jong lakh 1 val bep ahi.
Manipur ah Ukhrul langa Tangkhul hohi Baptist ngen tobang ahi in Tamenglong langa Christian hohi a tribe basis in aki khen in Manipur ah Kuki hohi apao thakhat hijong leh alen jep in KBC leh KCC in akikhen kit in chukit leh Churachandpur langa tribe ho jong hi tribe sung khat pao khat tho sunga jong Houbung kiloikhomna thum 3 leh 4 a akikhen jeh in Houbung Kiloikhomna phatah leh hoitah semdoh na ding lampi ahahsa in hiche ho chungchang ahi achung a isei bang uva chu paokhat thobeh hi akigop khom a Quantity sanga Quality tamsah ding hi kigel leh phading ahi in ahi.
Tribe ho lah a lhom loi Gangte pao tho ho jong hi Kiloikhomna 3 leh 4 aum in hiche lah a hin Hnar pao thoho aki ha khen jah pen uve.Saidan kho ah Houbung 10 lang aum in , Paite pao tho ho hi ahoi dom pen in ahi.Amaho hi EBC leh PCIR in akikhen uvin
Kuki telah a Christianity hunglut hi kum 100 aval tai tin Centenary lopna inei uvin ahinla ivet leh kum 100 Christianity ho hiding vang Quality chu anai in anaisai pon ahi.

Mizoram ah 1994 in kum 100 lhinna Centenary ana bol uvin kum 100 alhin nao to toh in Mizoram a Christianity hi North East ah asangpen in a Quantity atam keo hilou in a Quality jong ahoilheh jeng in ahi.

Vetsahna ding in Mizoram a MLA leh MP election hi India sungah election thengpen[cleanest] ahi ti hi kinelna bei ahin a kale lang ah Nagaland a MLA leh MP election hi kahetdan leh kamudan in India sunga anenpen [dirtiest]hinte katin ahi.

Aban ah tuni in Mizo Govt. officer len cheh thum[3] in Govt. natoh ahai in Missionary in apang uvin ahi. Amaho chu 1. Pu. C.L Rema, IAS 1960 batch .2 Pu.Lalchuangliana, Indian Foreign Service,IFS amahin Emmanuel

Hospital

Association, a Non Profit Medical Ministry to the poor of North India, New Delhi ah ana lut in ahi.

  1. Dr. L.N Thluanga, Director of Education a kon in anahaiyin Pacific Island khat a Teacher Missionary in ana chen ahi.
    Loupi leh kidang nasah lou u ham ?

Manipur leh Nagalnd ah Govt. officer ahivang a houlam a kipe a Pathen thusei khat leh ni um nante, kahetdan leh kamu dan in Govt Officer len Hou lam khohsah a Pathen thu seiho hi abon in vang hipon tin atam jo hi anatohna kitah louna hou sel nading lang joh hi khat in te. Ajehchu Govt Officer len akihi leh Pathen thu Bible toh kitoh a Service bol a natoh chu ahahsatna atam in ahi.Keiman jong kum 28 lang Govt Officer hina a na kanatoh jong chu Pathen thu toh kitoh theipending in katong e kativang in inatoh khompi i noiya staff ho toh kito thei theinading in dihlou henasa sa in Medical Bills ho achileh Leave Travel Concession LTC ho adammo lou leh achelou u henasa sa in a aang sang in sanction kana bol jui in thudih tah in na akitong theipon ahi. Hiti ho chu ibol louleh ichung a lungnommo ding kiphinding natoh na a eikithopi louding ngen ahi bou uvin ahi. Mijong hing eijong hing Policy a kitong
ahi bouvin ahi.
A theng theng a imlou beh a seiding in Govt in anatong ding a Lhaseh a Salary eipeh a anatohsung in inle lou la kibol manlouding ahi n tia retired phat leh chennading in sahnading a HOUSE BUILDING LOAN eipeh uva, eima leh inkote chele valenading CAR LOAN eioeh uva dammo veiseh phat leh kijennading a Medical facility eipeh kit uva, chate School , College ,University a themjil nading a Education LOAN, Kum 4 leh khatvei inko toh India sung ichenom na a kholjin nading a LEAVE TRAVEL CONCESSION a imanchah kham sum eipeh uva Govt hin adeh a Central Govt in anatong a Servant a SOH NATONG A AGOI HO hi phatah a vettup ahin ahi. Govt ipu pa phatchomnading na phatah akitoh leh Govt Natong khat chu eima ding langa akiheidoh ngal lou leh SUM LE PAI TAMTAH NEIYA HAONA DING umding in kaging chà pon ahi.

Pakai Jesun , neile gou chung a Mathew 6:24 a anasei hi veote,

“Soh koiman Pakai 2 kin abolkop joupoi ,kop taleh khat holbol ‘in tin ,khat joh alungsetding ,ahilou leh khat ‘a hakaiya khat joh anahsahmo lo ding ahi. Hijeh chun PATHEN KIN BOL LEH SUM HOL KOP THEI POUVIN NATE
Chang 25 chu sim le lechun kicheh sem sem ahi.

Thengsel a Pathen deileh Bible a juiding bang a Govt natoh chu mi 100 lah a 1 tichu 1% jong chu atam lanjoh huna lai inte.
1000 ah khat aum dem ?
Umtheilou tichu umponte, IAS,IPS officer thentah tah a um akihen ahi.Masang a Khasi IAS officer J M Lyngdoh Chief Election Commissioner pa jing chu khat ahi. A retired nin jong office apat a in a chenading in Govt Car kipe ajang pon a Quarters a a ma Personal *Car akou in a in lam ajon e kit ahi.A mahi Christian ahikit pon ahi.

Thing lhang mi IPS officer minthang Pathen thusei jong hattah khat chu kajah a hiche pa khun Pathen thu ahahet in Pathen thu jong asei jing e tia mikhat in asei leh a koma ding khat pa chun , hiche pa chu HAObeh in katahsan hih e atin ahin don but in ahi.

Hiche thukisei chu adihna khat um teiding ahi.

GOVT SERVICE THENG SELA BOL A A HAO A HAO KITI CHU A UMTHEI DING GINCHAT LOUDING AHI.

Ahinla Missionary a kondoh ding a Govt. natoh hai hi kei toh kinai pen mikhat chu ka brother in law Rev Retrd Lhunjangam Lhungdim KCA/ECA Pastor , Manipur Secretariat a Lower Division Clerk [LDC] ana pang ahin ahi. IAS ahina a kon a haiho toh itekah leh tekah thei jong ahi beh pon ahi. Ahinla Manipur a ding a historical Official .Record khat hinante.
Abana officer akon a hai chu Independent Church of India ICI Houbung lamkai len Rev Dr J L Songate MCS akon hai khu Manipur a record hoipen hinte.

Pachat a um thou lhon in adeh a officer pa hi.Bible a GAM LEH ACHONPHATNA HOLMASAOVIN kitichu amani hin abol lhon ahi. Ajehchu Govt Service mu hi hahtah anahin ahi chulai a chu.Tulaiya hahdeh Manipur a sumpeh lou a ahithei lou tobang hita.

Adangkhat Assam a Pu Rothanglien Hmar 1966 batch Andhra Pradesh Cadre IAS ana haiyin Karbi holah a Missionary na ana tongin Karbi Christian ho hi aman abul a kon a Karbi mi Theology simding ana gon a ahin semhoi a ahin semphat ahi kiti leh kisei khel ponte. Amaho Karbi mi ma ma in Gospel thu chu ahin seileh hung chal hoi ahi. Pamlam a kona jatdang in aseileh deibang a lut theilou ahi. Meilhei ho lah a Pathen thu seiding chu Meilhei mama phapen ahi.Amahi amasa pen ki mai thei ahi.

Tunin mitamtah thusim kiseijou pontin Mizoram a Pu. C L Rema IAS a kon a haipan Missionary natong a kipehna ama chung chang phabep khat sei ute.

Ama thusim hi hiti ahi. Mizoram simlang [South[ a Lunglei District ah Pastor mikhel tah khat ana um in ama chu Thiltlang kho a um Pastor Thanzinga akitin ahi. Ama chun chapa son um tah tah thum[3] anei in atahpen chu C L Rema ahin aban a C L. Hminga leh C L. Ruala ahi. C L. Rema hi lekha themthei tah Mizoram Govt. Officer a ana pang hiche a kon a IAS a hung ki lheng doh ahi. Anaopa C L Hminga hi Pastor jong ahi in Missionary ahi in Mizo Bible ledoh ho lah ana pang khat ahi. Mizoram boilai 1966 a Mizoram a chamna aum thei na ding a tha le jung ana seng mi ahi.
A thuma C L. Ruala hi politician ahi in16th LokSabha a MP nadin chu a kitetpi pa vote 210,485 [ 48.7%] in ana jou in ahi. 1989-1993 sung term 2 MLA anahin Cabinet Minister jong anahin ahi,MLA leh MP jong hi hi mi atam pon ahi .

January 3 1925 chun
C L. Rema chu Thilthlang kho ah ana peng in apa Pastor Thanzinga hi adih leh adihlou ahet hangtah a ana seidoh jui mi khat ahijeh in a kho Haosapao Mizo hon lal atio pau vin adet thei behseh pon C L. Rema penni hin Haosapu chun naopengthah chu aga ve in apa in Haosapa anel kal jing Mizo pao a ATAI jing jeh in Laltaia eiho pao a Haosapu nelkal jing tina tobang tiding ahi tin aminvo in ahi. Ahinla apa Pastor Thanzinga chun Haosa ho jouse Haosa Mizo pao Lalber te Lal toh kicham del in ka um uvin hijeh chun kachapa min hi Lalrema kiti ding joh ahi ati aphung min uhi Chhangte ahi. Amin chu C Larema ahung hitan ahi.

1934 kum chun Serkawn Mission School ah Primary exam apang in 12th na a apang in 1935 in Serkawn Mission School ah Middle Vernacular kipat kum ahin 1st batch in apang in 1938 in final Exam ah khatna ahi. Aban a asimlai in Jorhat a The Prince of Wales Technical school Govt. Scholarship mu in kum 3 courseTechical lang ana sim in chuche joua pass jou in Jorhat Christian High School ah AB Mission support in aban ana sim in 1947
in Calcutta University noi ah Matric 1st Division in ana pass in aban a 1949 in Serampore College,Calcutta ah Intermediate of Arts
I. A 1st Division in ana pass in St. Paul College Calcutta B.A English Hons. 1st class in ana pass in aban ah asim be in 1954 kum in Calcutta ah M.A English ana pass tan ahi.

St. Paul Paul College ,Calcutta a Principal pa chun India Govt. in British vaihom lai a ICS chu IAS a lheh ding agong in 1st Batch a panna ding ahoijeh chu IAS bolding in ana deipih in ajehchu Principal pa chu English a Examiner khat ahijeh in kapanpi thei ding ahi ana tin ahi. IAS ipi
ahijong helou in pan ding ana gong in ahi.Ahinlah Mizoram Multipurpose Project a Project Executive Officer ,PEO,na ana tong in Aizawl District ana po in ahi. Hicheva na atoh lai hin Aizawl nungah hon ahel kigot uleh alo na je ahetlou khat u ahi anakitin ahi. Project Officer ahivang in ajah kah ah Bible ajep jing in aboi um e atiuvin. 1956 kumlhung a atoh jou in Lunglei District a anatohna tong ding in ana kison in hiche mun ahin hiche Project a chun Agriculture, Communicative Health & Education ana hop in ahi.

Pu. C L Rema hi mi tamtah in Regularly
Recruited R R IAS in agel in keima tah in jong 1984-85 lai chun Tezpur a Appellete Assistant Commissioner,AAC Incometax Department na katoh lai in kana kimu jing lhon in ahi. Ken jong direct recruit IAS ham kana ti in hiche chu ana hipon Govt. of India in Special Recruitment kiti khat state govt. natong sa ho dingin kot ana hong in Mizo Officer phabep in injong kithum na ana nei jongleh amaho lah a vangphat in C L.Rema bou chu lah in ana um in 1958 kum chun IAS ana join in ahi. State.Govt. a kum 4 na ana toh chu akeh khat tichu kum ni asimpeh uvin 1960 batch seniority in IAS ding in akoi taovin ahi.

Assam Cadre IAS peh ahi. 1968 chan chun IAS na ana tong in North Lakhimpur a SDO ana hi in aban ah Jorhat Dist. a Deputy Commissioner ana hi in hiche lai a chu Jorhat District chu lentah ana hi in tua Golaghat District leh Sibsagar District chuleh Majuli District chuleh Charaideo District Nagaland to kimat khat District 4 tah khu Jorhat District ahi. Kahet nukhah khat chu Pi Sweety L Changsan Sweety Lamchong hoi Changsan Pu Pu Vumkhosei Changsan IAS Andhra Pradesh Cadre 1966 batch pa chanu chu Jorhat a DC in an aum in Jorhat a kum 8 ka um vangin DC Bungalow chu British ten ana sah uh alen a len agun a gun compound lentah khat ahi. Sweety L Changsan umlai in kanu u toh kagalut kha in ahi. Jorhat DC ahi lai chun chulai a Assam Chief Minister Jorhat mi ma B P Chaliha kholjin a ahung a lunch aneh kon uvin Pu.C L Rema chu adingdoh in Pathen koma kipa thuseina taona hin nei inge atileh Chief Minister pan jong nop le da umlou in amit asing in ahi. Mizoram boilai 1966 lai chun Assam Govt a Tribal Area Development a Joint Secy. ahin Assam Govt. a tohmun nukhahpen chu Director , Community Project ahi. Delhi a Defence Ministry a Deputy Secretary dingin deputation dingin appointment ana mu in anatoh khompi aloihon lhahna abol jou uvin Delhi lang jonlou in Tezpur ah Pathen na Missionary na tong ding in ana haitan ahi. Anatoh haina idng Assam Chief Secretary koma haina lekha aga peh leh Chief Secy. pun , “You must think100 times before you submit this” anati in aman “Sir, I have done it” ati jouin accept abolpeh tan ahi.

Hitichun 1967 kum chun North Bank Baptist Mission, American Baptist Missionary hon India gam na dalhah ding uahi tia Indian Govt. in ahetsah jeh uvin American Baptist Missionary hon IAS ahi pum a ama ho chu kithopi ding in ana tem un ahi. Hiche dungjui chun 1968 kum in Pathen natong ding a kouna hi kidangtah khat anahijeh in anatoh na ana hai in 1968 kum chun IAS a kon in ana haitan ahi.

Pu. C L Rema Missionary a alut vang keo hilou in India gam leh leiset pumpi a Houbung leh Literature lang aboipi in US Wisconsin a kumkhat Theology aga sim in chuche jou in Tezpur Baptist Church a Pastor ding in Ordination abol uvin ahinla Pastor ahina ahin lhalo aneipon ahi.
Tezpur Baptist Mission Hospital, Mission Charali a um khu North Bank Baptist Mission hon run abol u ahi. Pi Nemcha Kipgen tulaiya Minister nu khu Tezpur Baptist Hospital Product Nurse anahin aTezpur a ka posting laiyin kana kimu jing un mi helpful tah khat ahi.

Pu. C L Rema hin anatoh na keo hilou in Evangelical Fellowship of India, EFI ah Office bearer khat ana hin Evangelical Fellowship of India Commission on Relier, EFICOR leh North East India Committee On Relief and Rehabilitation, Shillong NEICORD phutdoh Founder loi in ana pang in World Economic Forum,WEF Committee member ahi.Baptist World Aid of Baptist World Alliance, BWAID E &E ah ommittee member ahikit in hiche ho a na atohjeh in Consultative On Evangelism Asia Pacific Singapore ah 1968, Global Consultation on World Evangelism Pattanya, Thailand 1968, Internationalć Consultation on World Evangelization 1974, Lausanne ,Switzerland,Baptist World Alliance, BWA General Council Meeting ,Singapore 1986, BWA Congress 1990, Seol, BWA Congress 2000 Melbourne ,Australia, Israel, Europe leh America a jong ana kholjin in ahi.

1955-19 56 kum chun Central Khristian Thalai Pawl,KTP Central Commitee member ana hi in KTP General Conference masapen 1954 chun jan kikhop thupi sei in ana pang in athupi chu ,
THE ENDn OF SALVATION IS -SAVED TO SERVE ” ti ahi.

Mizo ho lah a Pathen natong son umtah Govt. natoh Director of Education a kon a hai Pu Dr. LN Tluanga chun hitin asei in ahi. “Calcutta lekha sim ding a kalhun til lai in Pu. C L Rema M.A asimlai ahi ama ina boipi jeh chun cinema gave te kati leh Pu C L.Rema in Hou in joh a ei na kikhop pi e“, ati in ahi.

August 3 2016 chun imajouse sanga ana lhen joh Pathen kom ah ama kum 91 lhing jep lou in Rev Dr C L Rema chu ana kicholdo tan ahi.
Rev Dr C L Rema had lived in Chandamri ,Aizawl and was solemnly buried in Chandmari Cemetry,Aizawl,
Mizoram.

Thusimbu Machal jing thei na ding a pan lanom ho kipah tah in lem ahijing in ahi anoiya button “Click Here” khu meh utin details anasim ute.

Previous articleKAHIN MILJOU POI-II
Next articlePATHEN CHU ATAHTAH A HOLTE DIN AMU HAHSA AHIPOI